1

ساخت فیلم زندگی افسانه شجریان؛ متعاقب اکران فیلم زندگی کیمیاخاتون؟؟

سینماروزان: به تازگی و بعد از درگذشت محمدرضا شجریان، ماجرای ازدواج ایشان با همسر دومشان که هم‌سن با دختر دومشان هستند، باجناقی با پسر ارشدشان همایون و اختلافات با استاد پرویز مشکاتیان – که زمانی همسر افسانه دختر استاد بودند و جدا شدند-و حتی زندگی خصوصی همایون شجریان، حاشیه‌های پررنگی را در فضای مجازی به وجود آورد که به نوعی وهن به استاد تازه درگذشته به حساب می‌آمد.

آنچه این حاشیه‌ها را تا حدودی به حاشیه راند دو مورد مهم بود؛ نخست بسیاری از مخاطبان این واقعیت‌های زندگی استاد را باور نکرده و آنرا ساخته و پرداخته دشمنان استاد(!!) دانستند، و دوم اینکه هنرمندان ، فرهیختگان ادبی و هنری جامعه و بسیاری از مومنان به گفته پیامبر اسلام(ص) که از مردگان خود به نیکی یاد کنید، هر یک به گونه‌ای با شماتت توهین‌کنندگان و یا کسانی که بدون هیچ غرض و قصد خاصی واقعیت های زندگی استاد را در قالب عکس و نوشته بازتاب میدادند ، خواستار این شدند که زندگی شخصی استاد را جدا از زندگی حرفه‌ای ایشان دانسته و تنها بر هنر ایشان تاکید کنند.

این گروه دوم که هنرمندان و به نوعی طبقه الیت جامعه هنری را در بر می گیرد ورود به تاریخچه زندگی استاد را وهن ایشان دانسته و مخاطبانی که تشنه دانستن زندگی شخصی ایشان و یا حتی بخشهایی از زندگی حرفه ای ایشان مانند اختلاف با مشکاتیان بود را جماعت مغرض و خاله زنک خطاب کرده و این مطالب را حاشیه های زرد عنوان داشتند.

البته بخشی از جامعه روشنفکر پیشاپیش با اعطای لقب عالیجناب و پروژه قدیس ‌سازی در هر زمانی مخالف بوده اند که نمونه بارز آن صحبتهای احمد شاملو درباره موسیقی به اصطلاح سنتی و خوانندگان آن بوده است. اما این گروه نقاد در جامعه نخبگانی هنری در اقلیتند و اکثریت در انفعال سرسپردگی و پیروی به سر می برند.

از اینرو به زعم آن جماعت موسوم به روشنفکر، زلزله دهه ۷۰ در خانواده شجریان یعنی جدایی استاد از همسر اول، جدایی افسانه دختر شجریان از پرویز مشکاتیان و درنهایت اختلاف و قهر مشکاتیان با شجریان و به‌دنبال آن ایستایی چند دهه‌ای کارنامه هنری شجریان بعد از جدایی از مشکاتیان، اتفافاتی است که هیچ کس درباره‌اش نباید بنویسد و کسی دراین پیرامون نباید چیزی بشنود چرا که بعضی قضاوت ها حتما اسباب وهن استاد را فراهم خواهد ساخت ، از این رو رسانه‌های منسوب به آنها تلاش وافری دارند برای پنهان کردن بخش مهم از زندگی آن استاد مرحوم که البته حتی اگر از نیت خیر هم ناشی شده باشد این روزها سخت در آزمونی سرنوشت ساز قرار گرفته که سنگ محکی خواهد بود بر حرفها و ادعاها و نظریه های این گروه نسبتا مهم از جامعه موسوم به روشنفکری که آیا از حرف خود عدول خواهند کرد و به استاندارد دوگانه تن خواهند داد یا نه از آزمون سربلند بیرون خواهند آمد؟؟؟

و اما آزمون سخت پیش‌روی طیف موسوم به روشنفکر ، واکنش این جماعت در قبال فیلمی با عنوان “مست عشق” است که سال گذشته توسط یک گروه ایرانی درباره شخصی ترین مسائل زندگی مولوی و شمس ساخته شده و قرار است فیلم و سریال آن در ترکیه و ایران به نمایش درآید.

داستان فیلم مقطعی از زندگی شمس و مولاناست که ضمن تاریک بودن به لحاظ روایت‌های تاریخی و عدم قطعیت تاریخی بسیار سیاه و تلخ و تاریک است، روایت ازدواج شمس با دختر خوانده مولانا که سی و‌پنج و به نقلی چهل و پنج سال اختلاف سنی داشته و همزمان عشق علاء الدین پسر مولوی به خواهر خوانده‌اش و دشمنی‌های وی با شمس و سخت گیری‌های شمس بر کیمیاخاتون و درنهایت مرگ مرموز او و ترک خانه ی مولانا توسط شمس متعاقب این مرگ بی سرو‌صدا و وداع ! که گویا مسبب این مرگ بوده است !!

افسانه هایی که پیش از این هم در رمان های عامه‌پسندی چون”کیمیاخاتون”نوشته سعیده قدس منتشر شده ودر مقیاسی کلی‌تر یادآور بسیاری از سریالهای تاریخی ترکی با مضامین مثلث عشقی های نامتعارف است.

پرسش اصلی اینجاست که آیا این بار ،این گروه از جامعه ی فرهنگی هنری، با تمرکز بر فانتزی‌سازی‌ حول زندگی شخصی شمس-مولانا موافقند؟؟ آیا آنها مشکلی با این ندارند که به‌جای بازخوانی جایگاه فرهنگی مولانا در جهان و‌تبیین جهان بینی اش، تخیل‌نگاری‌هایی که اصالت‌شان زیر سوال است، درباره زندگی شخصی شمس-مولانا جا زده شود؟

اگر این گروه همچنان می‌خواهند قضاوت درباره اتفاقات شخصی زندگی استاد مرحوم شجریان را ناپسند قلمداد کنند باید هرچه زودتر تکلیف خود را درباره بازنمایی رسانه‌ای زندگی شخصی مولانا و شمس هم روشن کنند.

اگر حرف زدن از زندگی شخصی بد است، چرا برای مولانا بد نیست؟؟ و اگر ساخت فیلم کیمیاخاتون را به بهانه شمس و‌مولانا زیبنده بدانند نظرشان درباره ساخت فیلم زندگی افسانه شجریان چیست؟؟




خاطره‌نگاری شهرام ناظری از محمدرضا شجریان⇐از رادیو تا درکه، کافه سیدعلی و پسربچه‌ای به نام “همایون”

سینماژورنال: شهرام ناظری خواننده مطرح موسیقی سنتی ایران به بهانه سالروز تولد محمدرضا شجریان یک خاطره نگاری جالب درباره معاشرت سالیان دراز با وی را نگاشته است.

به گزارش سینماژورنال در این خاطره نگاری که برای اولین بار در “شرق” منتشر شده ناظری کوشیده هم از سالهای جوانی بگوید که سودای موسیقی هر دوی آنها را به خود مشغول کرده بود هم در سالهای ابتدایی انقلاب که کوشیدند کنار یکدیگر راهی پیدا کنند برای امتداد حیات موسیقی.

متن کامل خاطره نگاری شهرام ناظری را بخوانید:

یک بعدازظهر در سال 45

افتخار آشنایی من با استاد شجریان به قبل از انقلاب برمی‌گردد. یک بعدازظهر در رادیو ایران سال ١٣٤٥ مدیر تولید موسیقی رادیو ایران ه. الف. سایه ما را به هم معرفی کردند. من جوانی ٢٦ساله بودم. اتفاق عجیبی رخ داد؛ از همان لحظه دیدار انگار سال‌ها با هم آشنا بودیم. ساعت‌ها با هم گپ زدیم. از دنیای موسیقی، آواز و شعر صحبت کردیم. هوا رو به تاریکی رفته بود.

کارکنان رادیو همه رفته بودند. فقط ما دو نفر غرق در صحبت و آواز بودیم.  و این تذکر را دربان رادیو به ما داد که بسیار دیروقت شده است. در همان حالت یکباره استاد شجریان به من گفتند: ببین ماشینت را همین‌جا در حیاط رادیو بگذار بیا با ماشین من برویم منزل ما؛ و به‌اتفاق رفتیم منزل تهران‌پارس و من برای اولین‌بار با خانواده شجریان، خانم و بچه‌های کوچک ایشان، سه دختر و یک پسربچه (همایون) آشنا شدم. دو روز تمام در منزل ایشان ماندیم (اشتیاق و صحبت‌های ما تمامی نداشت).

صبح زود می رفتیم درکه

روز سوم با هم به رادیو آمدیم و من ماشینم را برداشتم. از اینجا یک ارتباط تنگاتنگ به وجود آمد. خیلی روزها صبح زود با هم می‌رفتیم درکه. آن سال‌ها درکه بسیار خلوت بود و جز کافه کوچک (سید علی) که درون اتاقکی از سنگ بود و صدای آب و پرنده چیز دیگری به نظر نمی‌آمد؛ و ما ساعت‌ها آواز می‌خواندیم. از آنجا که برمی‌گشتیم یا به منزل ما یا به منزل ایشان می‌رفتیم. بچه‌های ایشان مثل بچه‌های خود من بودند. همایون کوچک روی پای من می‌نشست. خانه‌ای پر از مهر، دری به روی همه باز و سفره‌ای گشاده و همه چیز دلپذیر و گرم بود. کلاس آموزش آواز استاد شجریان برای اولین‌بار در رادیو ایران حدود ٤٠ سال پیش (دو سال قبل از انقلاب تشکیل شد. اولین گروه شاگردان ایشان، گروه آقای محسن کرامتی بودند؛ البته من در کلاس‌های آموزشی ایشان حضور نداشتم اما از دور شاهد آن بودم.

کانون هنری چاووش

در سال ٥٧ با بالاگرفتن انقلاب مردم ایران گروه ما هنرمندان هم‌فکر به طور دسته‌جمعی و به همراه مدیر موسیقی رادیو استعفا داده و از رادیو و تلویزیون بیرون آمدیم و در همان سال ٥٧، کانون هنری چاووش را تشکیل دادیم.

از بدو تأسیس کانون چاووش علاوه بر کلاس‌های آموزشی ساز سه کلاس تدریس آواز به وجود آمد که بنده و استاد ناصرپور و استاد شجریان در آن کلاس‌ها به تدریس آواز مشغول بودیم. اولین آلبوم موسیقی که با آرم کانون هنری چاووش منتشر شد در سال ٥٨ نواری بود که قسمت A با صدای شجریان (برادر بی‌قراره) و قسمت B با صدای این‌جانب (آن زمان که بنهادم سر به پای آزادی) منتشر شد.

حتی تلفظ واژه موسیقی ممنوع بود

سال‌های اول انقلاب دوران سخت و عجیبی برای موسیقی بود. حتی تلفظ واژه موسیقی ممنوع بود و باید می‌گفتی سرودهای انقلابی. تمام سختی‌های آن دوران را با هم و در کنار اعضای کانون هنری چاووش گذراندیم. هسته اصلی کانون چاووش مدیریت آن ه. الف. سایه، محمدرضا لطفی، حسین علیزاده، پرویز مشکاتیان، نصرت‌الله ناصح‌پور، محمدرضا شجریان و این‌جانب شهرام ناظری، ناصر فرهنگ‌فر، علی‌اکبر شکارچی، عبدالنقی افشارنیا، اعضای گروه عارف و شیدا و گروه کامکارها و دیگر دوستان هنرمند کل کانون را تشکیل می‌داد.

بعد از ازبین‌رفتن کانون چاووش ما هم کم‌کم از هم فاصله گرفتیم. همه ما از هم جدا شده بودیم. اما همگی در یک موضوع با هم متحد بودیم و آن تعهد قبلی و درونی نسبت به موسیقی و ایمان و ایستادگی در راه هنر. این ایستادگی و تعهد و اعتقاد هنری را استاد شجریان به بهترین شکل ادامه داده است. جایگاه هنری و منزلت و شخصیت شجریان بر کسی پوشیده نیست. با وجود  برخی نامهربانی‌ها ملت ایران خوشبختانه هنرمندان واقعی خود را پاس می‌دارند به‌خصوص با جایگاه رفیع هنری و عملکرد هنرمندانه استاد شجریان آشنایی کامل دارند. از صمیم قلب تولدشان را تبریک عرض مي‌كنم و آرزویم این است که سال‌های سال با حضور ایشان در چنین روزی با اهل هنر جمع شویم و به شکرانه تولد و به سلامتی و جاودانگی ایشان غزل خوانیم و طرحی نو دراندازیم.




آغاز پیش‌فروش تازه‌ترین آلبوم محمدرضا شجریان+عکس

سینماژورنال: پیش فروش آلبوم «طریق عشق» با صدای «محمدرضا شجریان» آغاز شد

به گزارش سینماژورنال آلبوم موسیقی «طریق عشق» حاصلِ همکاری محمدرضا شجریان و زنده یاد پرویز مشکاتیان به زودی منتشر خواهد شد، این در حالیست که سایت «بیپ تونز»، پیش از انتشار رسمی این اثر -در هفته ی نخست مهر ماه سال جاری- پیش فروش آن را آغاز کرده است.

آلبوم «طریق عشق» حاصل همکاری محمدرضا شجریان، پرویز مشکاتیان و گروه موسیقی «عارف» است که شامل 10 قطعه ی ساخته شده بر سروده هایی از حافظ، مولانا و پرویز مشکاتیان می باشد که دارای قطعات «پیش درآمد فشاری»، «تکنوازی سنتور»، «سنتور و آواز»، «چهار مضراب، دل انگیز»، «تار و آواز»، «تصنیف دل مجنون»، «نی و آواز»، «کمانچه و آواز»، «تصنیف ساقی» و «تصنیف جان جهان» است.

این مجموعه در سال 1367 طی کنسرتی در اروپا به اجرا درآمده و نسخه ی استودیویی آن پس از سال‌ها مجوز نشر گرفته است.

دکتر حسین عمومی آوازشناس و ردیف‌شناس برجسته ایرانی در مورد آوازخوانی گفته است: «آوازخوان ایرانی باید چهار ویژگی اساسی داشته باشد، اول صدای زیبا و شش دانگ و آموزش دیده، دوم دانش آوازی و ردیف خوانی، سوم آشنایی کامل به ادبیات به خصوص شعر دیروز و امروز ایران و چهارم ادای درست و معنی‌دار کلماتی که به آواز می‌خواند، در تاریخ معاصر ایران، این چهار ویژگی در هیچ خواننده‌ای بارزتر از محمدرضا شجریان حضور ندارند.»

شایان ذکر است که پخش رسمی آلبوم «طریق عشق» از روز دوشنبه (پنجم مهرماه سال جاری) آغاز می شود، اما علاقمندان می توانند از هم اکنون نیز جهت پیش خرید این اثر به سایت بیپ‌تونز مراجعه نمایند.

طریق عشق
طریق عشق