علی خسروی: جهان نقاشیهایم را از مینیاتور وام گرفتهام
سینماروزان/مهدی فلاح: نمایشگاه نقاشیهای علی خسروی با عنوان «باغ اناری» تا دهم آبان ماه در گالری سهراب میزبان علاقهمندان است نمایشگاهای که در آن گزیدهای از نقاشیهای خسروی به نمایش گذاشته شده؛ این مجموعه ۵۲نقاشی با تکنیک اکرولیک در ابعاد مختلف را در بر میگیرد که بزرگترین آنها ۲۰۰ در ۱۵۰سانتیمتر و کوچکترین اثر نیز ۷۰ در ۵۰سانتیمتر است.
علی خسروی درباره آثار این مجموعه توضیح داد: بیشتر نقاشیهای این مجموعه را در یک سال اخیر کشیدهام و بقیه آثار این مجموعه نیز از دوران کرونا به این سو خلق شدهاند. همه نقاشیهای این مجموعه فیگور زنان است و عنوان این مجموعه را «مهربانوان خنیاگر» گذاشتهام.
او افزود: این زنان خنیاگر همگی نوازنده هستند و سازهای ایرانی می نوازند. آثار این مجموعه آناتومی دقیق یک انسان را ندارند و کشیدگی اندامها تداعیکننده وجود زنانه است. به غیر از ساز ایرانی، انار یکی از موتیفهای تکرار شونده در این مجموعه به شمار میرود.
این هنرمند پیشکسوت ادامه داد: شكل كار من در نقاشی ساختمانش شبیه مینیاتور است، شبیه معماری است. از اول میدانم چه میخواهم بكشم و اجزای اثر چیست. مثل نقاشی آبستره در لحظه و با احساس نیست كه كار پیشبینینشده انجام شود. من تا حدود زیادی همان ابتدا میدانم سرانجام كار چگونه خواهد شد.
او افزود: در حین كار كردن رنگها را تغییر میدهم، گاهی اوقات تركیببندیها را تغییر میدهم و كل چارچوب را میدانم و حین اجرا تغییرات را اعمال میكنم كه نوعی خلاقیت لحظهای را وارد اثر میكند.
خسروی ادامه داد: من به نوعی جهان نقاشیهایم را از مینیاتور وام گرفتهام. حتی فرم اندام زنانی که به تصویر کشیدهام در جهان واقعی وجود ندارد، بدنهای کشیده و نرم که حرکات موزنی دارند.
هدایت: نقاشی پناهگاه خسروی است
رضا هدایت گفت: علی خسروی یکی از هنرمندانی است که خودش را متعهد کرده است تا نقاشی کند. نقاشی برای او پناهگاه است و از نقاشی کشیدن لذت میبرد و آثاری خلق میکند که این حس و انرژی را به دیگران انتقال میدهد.
او افزود: خسروی هنگام نقاشی فارغ از هر چیزی است که برای هنرمند قید و بند بوجود میآورد. او در روزگاری که کم نیستند هنرمندانی که نگاه به پسند بازار دارند، بیاعتنا فقط نقاشی میکند.
به گفته هدایت، شاعرانگی، آزادی و رهایی از ویژگیهای آثار علی خسروی است. در نقاشیهای او حس تعلیق موج میزند. فیگورهایی که خسروی میکشد آزادی خاصی دارند.
او افزود: ریتم و موسیقی در آثار علی خسروی موج میزند و این ریتم موسیقی انرژی خاصی به فضا هدیه میدهد. به عنوان یک نقاش از آثار خسروی لذت میبرم و در روزگار ما حضور هنرمندانی چون علی خسروی میتواند انرژی خاصی به فضاهای هنری ما تزریق کند.
مشهدیزاده: فرمهای خسروی در اوج رهایی هستند
عباس مشهدیزاده درباره نمایشگاه باغ اناری گفت: این نمایشگاه یکی از نمایشگاههای خوبی است که این روزها دیدهام و بیشک مخاطب به واسطه انرژی کارهای علی خسروی از تماشای آنها لذت میبرد.
او افزود:علی خسروی هنرمنداندیشمند و صاحب دیدگاهی است و این موضوع در آثار او نمود پیدا میکند. او در طراحی دستی قویی دارد و این قدرت در عین حال نوعی رهایی به او هدیه میدهد. فرمهایی که او نقاشی میکند در اوج رهایی هستند.
این هنرمند پیشکسوت مجسمه ساز ادامه داد: خسروی در نقاشی به شیوه خاصی دست یافته است با این که او در طراحی و گرافیک جهان دیگری خلق میکند اما حلقه ارتباطی عمیقی میان آثار او وجود دارد و بخشی از آن ناشی از شاعرانگی آثار او است.
مشهدیزاده در پایان سخنانش گفت: به نظرم سوژههایی که خسروی برای خلق آثارش انتخاب میکند بسیار هوشمندانه هستند و این موضوع جای تبریک دارد. امیدوارم در سال پیش رو شاهد نمایشگاههای دیگری از این هنرمند لطیف و عمیق باشیم و به زیباییهای جهان اضافه شود.
سقراطی: تلفیق توامان عشق و تنهایی
امیر سقراطی نقاش و پژوهشگر هنرهای تجسمی گفت: علی خسروی علاوه بر کار گرافیک و تصویرسازی، نقاش زبردستی هم هست و بسیاری از پوسترهای سینمایی که در دهه ۶۰ و ۷۰ خورشیدی خلق کرده را با نقاشی کشیده. پرترههای متعددی که برای روی جلد نشریات کشیده هم تبحر او را در نقاشی نشان میدهد.
او افزود: خسروی در نقاشیهایش تلفیق توأمان عشق و تنهایی را به تماشا میگذارد. او در نقاشیهای قبلیاش انسان را در ورطههای تنهایی به تصویر میکشید. اما انسان او در این فضای وهمآلود، سرگردان نیست بلکه صبور و آرام به نظر میرسد. مانند نقاشی «باغ اناری» که زن در پیوند با طبیعتی زیبا، خموش و نظارهگر است.
این منتقد هنری افزود: اسامی سادهای که خسروی برای بیشتر آثارش انتخاب میکند به بیننده کمک میکند تا سر نخی از محتوای رازآمیز اثر را به دست بیاورد. انسان در نقاشیهای خسروی بدون سیما و چهره است و حتی فیگورها در بیشتر اوقات نقش اساسی را در خوانش اثر ایفا نمیکنند بلکه رازآمیزی فضا و بیمکانی و بیزمانی روایت، نقش مهم در خوانش اثر را دارند.
به گفته سقراطی، موسیقی یار و همدم خسروی است. چه در مجموعه پرترهها از موسیقیدانان در کتاب «نقشی به یاد… » و چه در مجموعه نقاشی از زنان خنیاگر این علاقه و اشتیاق را نشان میدهد. حتی در پوسترهای موسیقی این شوق وعلاقه به موسیقی نمایان است.
مجموعه زنان خنیاگر یکی از مهمترین مجموعههای نقاشی علی خسروی است. او برخلاف پرترههایی که با خط و هاشور کشیده در نقاشیهایش، معمولاً صورت انسان را نمیکشد.
او افزود: خسروی در مجموعه خنیاگران که زنان را به تصویر کشیده بدون سیما و چهرهاند. شاید این تأکیدی باشد بر رنج مضاعفی که بر زنان موسیقی رفته است و علیرغم عشقشان به موسیقی، چهره و صدای آنها به ما نرسیده. این زنان بیچهره در نقاشیهای خسروی همچون مادرانی هستند که بر پای کودکشان با لالاییها (موسیقی) صبر و بردباری نثار کردهاند.
به گفته سقراطی در نقاشیهای او حرکت، عاطفه و سیلان دیده میشود. این مشخصه در طراحیهای پرتره او هم قابل بررسی است. شورانگیزی خطها و رهاشدگی و سیالیت خط در طراحیهایش همانند فوران انرژیِ رنگ در نقاشیهایش به چشم میخورد شکلی از تغزل و شاعرانگی و رهاشدگی که در مجموعه آثارش، چشم نوازی میکند.
درادامه مهرنوش علی مددی پژوهشگر هنرهای تجسمی گفت: نقاشی اخیر علی خسروی در ادامه نقاشیهایی هستند که از او در خاطر داریم با این تأکید که علی خسروی همواره در نقاشیهایشان به نقش زن تأکید دو چندان داشته و زنان در آثار او به شکل انفرادی و یا گروهی در هیأتی از نوازندگان موسیقی ظاهر شدهاند تا سازهایی را بنوازند.
او افزود: شاید این تأکید برای زنده نگاه داشتن بسیاری از زنان اهل موسیقی است که در سطرهای کتابها و متون تاریخی نامشان حذف شده یا نامشان ذکر نشده است. این بار این زنان در باغ اناری گرد هم آمدهاند و خود انار تمثیل بسیار متفاوت و مشابهی دارد من جمله برکت و فراوانی و عشق و یا به خاطر آوردن باغ بهشت. نقاشیهای علی خسروی همواره سعی داشته از یک بیان رمانیک پیروی کند برای این که از این بیان بتواند به فضای خیال انگیز پناه ببرد و آن چیزی که بازگو کردنش به شکل واضخ و حقیقی امکانپذیر نیست را به منصه ظهور برساند.
این منتقد هنری ادامه داد: به همین خاطر حتی در این مجموعه میبینیم که برخی از آثار او ویژگی سورئال پیدا میکنند و ما را به یاد آثار مارک شاگال می اندازند. در فرمهایی فیگورهایی که به شکل معلق و سیال بین زمین و آسمان هستند.
او افزود:دوستی و همنشینی میان انسان و طبیعت از خصلتهایی است که به هر ترتیب وجوهی صلحآمیز را در آثار علی خسروی خاطر نشان می کند. شاید پروایی که موجب رانده شدن انسان و آدم از باغ بهشت شد این بار در باغ بهشت حضور دارد و و میتواند شادی آفرین باشد و برخلاف این روایت کهن میتواند نقش فزایندهای را به ما بشناسند.
علی مددی ادامه داد: رنگها انگار در آثار خسروی یک جور تجلی تابانی دارند و زنهای ساز به دست موقیعت فعال خود را به ما یادآور میشوند. اگر چه نقاشیها در بستر خیالانگیز بازنمایی میشوند اما یک پیام سرشار از دوستی و مهر را به مخاطبشان یادآوری میکنند و این با حضور و نقش آهنگ زنان نوازنده در پهنه تصویر علی خسروی چنین پیامی را عمیقتر جلوه میدهد و این حتماً بسیار همسو با آن چیزی که امروز از نقش زنان در جامعه میبینیم.
نمایشگاه باغ اناری تا ۱۰ آبان در گالری سهراب به نشانی خیابان سمیه، بین مفتح و رامسر، شماره ۱۴۲ برپاست.