سینماروزان: مشکلات اقتصادی محدودکننده فعالیت مستندسازان که شاید اصلی ترین ریشه این مشکلات هم نداشتن فضایی برای اکران آثار مستند است و از آن طرف صرف بودجه ارگانهای متولی مستند در مسیری نه چندان مفیدفایده سبب ساز واکنش یک مستندساز جوان شده است.
به گزارش سینماروزان مهدي باقري، مستندسازي كه با «اهالي خيابان يكطرفه» در سي و چهارمين جشنواره فيلم فجر حضور داشت و در هیأت انتخاب جشنواره امسال سینماحقیقت هم حاضر است در گفتگویی که با “اعتماد” داشته اعتقاد دارد که به غیر از مرکز گسترش ارگانهای دیگری هم وظیفه حمایت از مستندسازان را دارند اما این حمایت درست صورت نمی گیرد.
باقری معتقد است، معاونت سينمايي بودجه مصوب مركز را براي ساخت آثار مستند نمي‌دهد، با اين همه سازمان‌هاي ديگري چون هلال احمر، شركت نفت، حوزه هنري و… نيز بودجه‌اي براي ساخت مستند در نظر مي‌گيرند اما این بودجه هم درست مصرف نمی شود. باقری می گوید: مركز گسترش سينماي مستند و تجربي تنها جايي است كه معمولا مورد حمله مستندسازان قرار مي‌گيرد. شما مي‌دانيد كه سازمان‌هاي ديگر هم بودجه‌اي براي ساخت فيلم‌هاي مستند در نظر دارند، اما بخش زيادي از اين بودجه را نگه مي‌دارند تا پايان سال تحت عنوان هزينه‌هاي فرهنگي به سفرهاي زيارتي كاركنان‌شان اختصاص دهند.
باقري در ادامه صحبت‌هاي خود به يكي از انتقادهايي كه در سال‌هاي اخير به عملكرد مركز گسترش مي‌شود، اشاره مي‌كند؛ ناتواني اين مجموعه سينمايي در حوزه درآمدزايي.
باقري اما به اين انتقاد اين طور پاسخ مي‌دهد: وقتي ما انتقاد مي‌كنيم، بايد راه‌حل‌هاي ممكن را هم بررسي كنيم. اگر مركز گسترش نمي‌تواند درآمدزايي كند، به اين خاطر است كه سازمان سينمايي اجازه نمي‌دهد، حوزه پخش آثار مستند پا بگيرد. اگر دفاتر پخش براي عرضه فيلم‌هاي مستند ايجاد شود، سازمان سينمايي مجبور است در قبال سينماي ملتهب مستند پاسخگو باشد. اين در حالي است كه سازمان سينمايي صندلي‌هاي خالي فيلم‌هاي مستند روي پرده را مي‌خرد اما حاضر نيست از پخش اين آثار به شيوه‌هاي ديگر حمايت كند. از جمله راه‌حل‌هايي كه باقري ارايه مي‌دهد، پخش آثار مستند در شبكه نمايش خانگي و در دانشگاه‌هاي ايران و ميان دانشجويان است.
- علی باقری
اين مستندساز با انتقاد از عملكرد دو انجمن مستندسازان و انجمن تهيه‌كنندگان سينماي مستند، عنوان كرد: اين دو انجمن هيچ ديالوگ و گفت‌وگويي با مركز گسترش ندارند و با 30 سال سابقه و پشتوانه 300 عضو، حتي نمي‌توانند مشكلات حوزه مستند را مرتفع كنند.
باقري اين روزها در مقام هيات انتخاب مستندهاي كوتاه جشنواره سينماحقيقت، به تماشاي 500 مستند كوتاه نشسته است: از ميان اين آثار تنها 10 درصد فيلم‌ها با هزينه شخصي ساخته شده است اما كمتر از 10 فيلم را مي‌توان به عنوان آثار مناسب براي حضور در جشنواره انتخاب كرد. اين يعني چرخه توليد ما معيوب است. سينماي مستند يعني سفارش. اگر به من فيلمساز سفارش ندهند، نمي‌توانم فيلمي سر و شكل‌دار بسازم.
او با اشاره به حجم مستندهاي توليد شده بي‌كيفيت و كم‌كاري مستندسازان حرفه‌اي، از رفتار هم‌صنفان خود انتقاد كرد: بخشي از اين بيكاري به روحيات خود ما برمي‌گردد. ما مي‌خواهيم با قلدري سفارش بگيريم و بعد هم دوست نداريم نقدها و نظرات مخالف را بشنويم. همين مي‌شود كه مستندسازان تازه كار بودجه‌هاي اندك را مي‌گيرند و هميشه هم دست‌شان پر است. همين مي‌شود شبكه افق و سازمان روايت فتح بودجه شان را به 110 مستند با موضوع مدافعين حرم اختصاص مي‌دهند كه اثر قابل دفاعي هم از اين ميان بيرون نمي‌آيد.