سینماروزان/حامد مظفری: مناظره های تلویزیونی شش کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری شروع شده و آنچه از مرور نه برنامه-برنامه ای اگر باشد؟-بلکه از مرور میمیک و سیر گفتار و چیدمان واژگانی این شش کاندیدا برمی‌آید آن است که خلاء یک کاندیدای کمی شوخ و با قریحه طنازی بدجوری به چشم می‌آید.

ایرانی‌جماعت علاقه زیادی دارد همه چیز را به شوخی بگیرد و حتی در سخت ترین بحران ها هم شوخ و طناز جلوه کند و شاید یک دلیل رونق کمدی در سینما و بازار داغ تئاترهای کمدی موزیکال همین ژنتیکِ طربناک ایرانی باشد.

در میان شش کاندیدای فعلی اگر یک کاندیدای شوخ و قدری با قدرت فکاهه پردازی بود نه تنها می توانست سبد آرای خود را داشته باشد بلکه ایرانیان با رغبت بیشتری به تماشای مناظرات می نشستند. یکی مثل محمد غرضی را در ادوار پیشین داشتیم که با نوعی ساده‌لوحی ظاهری-که البته در تضاد بود با باطنی زیرک-در بزنگاه‌ها با کلامی عامه‌پسند و تکیه بر خاطرات متعدد از تاریخ انقلاب،تک‌جمله‌هایی میگفت دوپهلو که بیشتر به طنز می‌زدند تا رئال و همین هم باعث شد با وجود حداقل هزینه غرضی برای تبلیغات بتواند مجددا شخصیت سیاسی خود را احیا کند و تا مدتها یکی از گزینه های رسانه ها برای گفتگوهای سیاسی-اجتماعی و در عین حال عامه پسند باشد.

غرضی امسال کاندیدا نشد ولی در میان کاندیداهای ردشده، مصطفی کواکبیان بود که او هم می‌توانست جای غرضی را در مناظرات پر کند. کواکبیان هم نوعی میمیک ساده‌لوحانه دارد که با ته لهجه سمنانی و آن ریش پروفسوری و گویش راحت‌ش می‌توانست لحظات مفرحی را برای مناظرات بسازد.

هم غرضی و هم کواکبیان-ورای عملکرد قبلی شان-بلدند بی عصبانیت، بی خشم و بی بالا رفتن فشار خون، حرف شان را ساده، بی لفافه و ممزوج با کمدی بر زبان آورند و برای همین است که گاهی تابوشکنی‌های خود را در گفتار دارند ولی دچار مساله نمی‌شوند.

اینها ذاتا طنازند و ای کاش حالا که امثال اینها در مناظرات نیستند لااقل یکی از ده ها مشاور کاندیداهای فعلی بهشان می آموخت که گفتار جدی به زبان طنز را بیاموزند. الان ديگر نه ملودرام‌سازی جواب می‌دهد، نه سیاه‌نمایی جشنواره‌ای، نه پوشیدن کاپشن احمدی‌نژاد فایده دارد و نه اخم و جدیت نخست‌وزیر جنگ و ژست‌های لیبرالی درخدمت طبقه متوسط! پس اتکا کنید به عبید زاکانی و حالا نه در حد “مسخره پیشگی و طرب آموزی” بلکه قدری لبخند بزنید،  مقادیری فکاهه را چاشنی کلام کنید و اندکی شوخ و شنگ باشید.

سینماروزان: در روزهای فیلترینگ رسمی تلگرام که علاوه بر عموم شهروندان تأثیراتش را بر اهالی سینما که از این رسانه برای تبلیغ محصولات خود استفاده میکردند هم گذاشته است محمد غرضی کاندیدای طناز انتخابات92 از خاطراتش در دوران حضور در وزارت پست و تلگراف و تلفن میگوید.

به گزارش سینماروزان خاطراتی که غرضی از دردسرهایش در وزارتخانه متبوعش بیان داشته بیش از هر چیز میتواند سکانسهایی از یک درام سینمایی با درونمایه تاریخی-سیایس را روایت کند.

غرضی که زمانی برای گسترده کردن شبکه تلفن ثابت و بعد از آن واردات موبایل کلی دردسر تحمل کرده بود با اشاره به تلاش برای گستردگی تلفن ثابت به «اعتماد» بیان داشت: در مجلس، بزرگي عليه مخابرات و تلفن صحبت كرد و بعد هم براي اينكه گردن‌شكستگي گردن من بگذارد گفت فلاني، اگر تلفن بدهي فقط براي اين خوب است كه خبر بدهند به رحمت خدا رفته‌اي و آمبولانس براي بردنت به بهشت زهرا خبر كنند. عدم فهم تكنيكي، انسان را از منافع اجتماعي دور مي‌كند. وقتي مطلب فني فهم نمي‌شود به اينجا مي‌رسيم. من در آن زمان رايزني‌هاي زيادي كردم و در نهايت بودجه‌اي كه دولت تصويب نكرده‌بود براي اين موضوع در مجلس ‌مصوب شد. آقايان توجيه مي‌آوردند كه جنگ است، به جاي تلفن دادن جنگ را اداره كنيم. من ساعت‌ها صحبت كردم كه اگر ما جنگ تكنولوژيكي كنيم بهتر از جنگ فيزيكي است. شما بايد سربازتان تكنوكرات باشد و بتواند از ابزار فني استفاده كند. اينكه فكر كنيم كساني كه براي جنگ آمدند بايد بدون تكنولوژي بجنگند كه انگار آنها را به قتلگاه فرستاديم.

غرضی پیرامون درگیرهای درباره توسعه فکس بیان داشت: سال ٦٦-٦٥ درگيري‌هايي در مورد فكس وجود داشت. بزرگي به من مي‌گفت اين همه بيكار داريم، فكس به چه درد مي‌خورد؟ خيلي هم فرد معتبري بود. وقتي صحبت مي‌كردم و توضيح مي‌دادم سكوت مي‌كردند اما درگيري ادامه داشت. مثلا در مورد موبايل وقتي توضيح مي‌دادم نفعش بيشتر از ضرر بود اما خيلي بي‌منطقي وجود داشت. در نهايت هم بحث شد كه حالا چنين كارهايي بماند براي دوره‌هاي ديگر.

محمد غرضی ادامه داد: بعد از آن هم حوالي سال ٦٧ در مجلس راجع ‌به اين صحبت كردم كه ماهواره زهره براي جمهوري اسلامي واجب است. گرچه مخالفت‌هايي صورت گرفت اما به تصويب رسيد. ماهواره زهره طراحي و سپس به مناقصه گذاشته‌شد. خدا روز بد نصيب‌تان نكند آنچنان با اين روند مخالفت شد كه كار متوقف شد. مي‌گفتند ماهواره لازم نيست و اجاره مي‌كنيم.

محمد غرضی خاطرنشان ساخت: وقتي شبكه اينترنت طراحي شد به قدري به من فشار مي‌آوردند كه نفسم بند مي‌آمد. مي‌دانستم كه اين شبكه مورد استقبال مردم قرار مي‌گيرد. در نهايت توانستم موبايل وارد كنم. نمايندگان مجلس به‌شدت به من ناسزا گفتند. اولين انيميشن‌هاي طنزي كه در دهه ٧٠ صداوسيما ساخته شد انيميشن من در مورد وارد كردن موبايل بود. آن زمان آقاي هاشمي براي بازديد به صداوسيما رفته‌بود. اين انيميشن را به او نشان داده‌بودند و آقاي هاشمي به آنها گفته بود خدا به شما انصاف بدهد.

غرضی با اشاره به حمایتهای امام خمینی(ره) از اقداماتش در وزارتخانه تأکید کرد: شايد حرف‌هاي من براي خيلي‌ها خوشايند نباشد اما اتفاق اين بود كه من حمايت حضرت امام را داشتم و مي‌توانستم برخي مسائل را پيش ببرم. بدون حمايت خيلي سخت است و تاكنون ممكن بود چندين بار سرنگون شده باشم. حمايت امام به من كمك كرد.

سینماژورنال: در میان سیاستمداران ایرانی کمتر دیده ایم چهره هایی را که به سینما به عنوان تفریحی جدی بنگرند.

به گزارش سینماژورنال شاید برای همین باشد که در هنگامه انتخابات ریاست جمهوری و در روزهایی که کاندیداها برای معرفی خود و برنامه هایشان به رسانه ملی می آمدند مصداقهای سینمایی چندانی در سخنان آنها نمی دیدیم.

در یک مورد تازه محمد غرضی نامزد شکست خورده انتخابات یازدهم ریاست جمهوری با حضور در برنامه “دید در شب” رشیدپور گفته است: تنها فیلمی که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی دیده ام “کلاه قرمزی و پسرخاله” بوده که آن هم با اصرار بچه ها به سینما رفتم!

وی ادامه داده است: تنها فیلمی که قبل از انقلاب دیده ام هم “گاو” بوده است.

یادمان نمی رود که سعید جلیلی دیگر نامزد شکست خورده انتخابات یازدهم هم در کوران رقابتهای انتخاباتی از “تنهای تنهای تنها” که داستانی مفرح درباره انرژی هسته ای داشت، به عنوان اثری شاخص نام برده بود.

کلاه قرمزی و پسرخاله

گاو