سینماروزان/حامد مظفری: محمدعلی بهمنی شاعر و غزل‌سرای معاصر در ۸۲سالگی مرحوم شد.

محمدعلی بهمنی در فروردین ۱۳۲۱ در دزفول متولد می‌شود. مادر و پدرش متولد تهران بودند و او در راه سفر به دزفول به قصد دیدار برادرش به دنیا می‌آید و به همین دلیل در شناسنامه اش درج می‌کنند: متولد دزفول!

پدر بهمنی از پرسنل راه آهن بود و برای همین خانواده ایشان در شهرهای مختلف اقامت داشتند ولی خودش از دهه پنجاه دیگر در بندرعباس اقامت گزید. علاقه به شعر و داستان از کودکی در او وجود داشت و بی تحصیلات آکادمیک و در نوجوانی و هنگام کار در چاپخانه با فریدون مشیری که آن روزها مسئول صفحهٔ شعر و ادب هفت‌تار چنگ مجلهٔ روشنفکر بود، آشنا شد و نخستین شعرش در سال ۱۳۳۰، زمانی که تنها ۹ سال داشت، در مجلهٔ روشنفکر به چاپ رسید و به تدریج با بسیاری از نشریات به همکار پرداخت.

بهمنی از سال ۱۳۴۵ همکاری خود را با رادیو آغاز کرد و برنامهٔ صفحهٔ شعر را با همکاری شبکه استانی خلیج فارس ارائه داد. بهمنی در سال ۱۳۷۴ همکاری خود را با هفته‌نامهٔ ندای هرمزگان آغاز می‌کند و صفحه‌ای تحت عنوان تنفس در هوای شعر را هر هفته در پیشگاه مشتاقان خود قرار می‌دهد.

وی از سال ۱۳۵۳ ساکن بندرعباس شد، پس از پیروزی انقلاب، به تهران آمد و مجدداً در سال ۱۳۶۳ به بندرعباس عزیمت کرد و در آنجا ساکن شد. بهمنی مسؤول چاپخانهٔ دنیای چاپ بندرعباس و مدیر انتشارات چی‌چی‌کا (در گویش بندرعباسی به معنی قصّه) در بندرعباس بود.

از محمدعلی بهمنی ده ها مجموعه شعر به یادگار مانده و ازجمله: “باغ لال”، “در بی وزنی”، “دهاتی”، “عشق است”، “نیستان”، “غزل زندگی کنیم” و…

بخشی از شهرت محمدعلی بهمنی مرهون استفاده اشعارش توسط خوانندگان موسیقی پاپ بوده چنان که از عماد رام(قصه دل) و حمیرا(هوای قفس) گرفته تا رامش(رودخونه ها)، شادمهر عقیلی(دهاتی)، ناصر عبداللهی(هوای حوا) و حبیب(خرچنگهای مردابی) و…، برخی از بهترین قطعات خود را با بهمنی کار کردند.

دو قطعه “هوای حوا” با صدای ناصر عبداللهی و موسیقی فرزاد فرومند و همچنین “خرچنگ‌های مردابی” با صدا و ملودی حبیب محبیان و تنظیم لو واروژان را باید جزو هیت‌ترین آثار تاریخ موسیقی پاپ ایران دانست که هر دو در حافظه مخاطبان باقیست.

در این بین خوانش اشتباه حبیب از “خرچنگ های مردابی” و استفاده از واژه “کمال‌دار برای من کمال پرست” به جای “کمالِ دار برای من کمال پرست” با گلایه بهمنی هم مواجه شد منتها همچنان موسیقی زیبای حبیب برای این کار بود که بهمنی را به تحسین واداشت.(اینجا را بخوانید)

محمدعلی بهمنی هرچند غزلسرا بود ولی به نیما علاقه وافر داشت چنان که جسمش را غزل و روحش را نیمایی میدانست. بهمنی مدتی رئیس شورای شعر و موسیقی ارشاد هم بود ولی در شهریور ۹۷ خودش از این سمت کناره گرفت با این توضیح که “نمی‌خواهم مزاحم ترانه های ضعیف باشم!” و شاید همین جدایی بود که باعث شد در پنج شش سال اخیر مدام ترانه های ضعیف و بی کیفیت را با صداهای نخراشیده بشنویم!!

سینماژورنال: حبیب از جمله خوانندگانی بود که همواره دقت فراوانی در انتخاب ترانه آثارش به خرج می داد و شاید به همین خاطر بود که قطعاتش در کنار ملودی و تنظیم به واسطه کلام هم مورد توجه قرار می‌گرفتند.

به گزارش سینماژورنال یکی از قطعات ماندگار حبیب “خرچنگهای مردابی” است که برآمده از یکی از غزلهای زیبای محمدعلی بهمنی است. ملودی این آهنگ از خود حبیب است و تنظیم آن را “لو واروژان” برعهده داشته است.

بهمنی به بهانه درگذشت حبیب در گفتگویی که با “صدا” داشته به اشتباهی که حبیب در خواندن یکی از مصراعهای ترانه داشته اشاره کرده است.

16 سال بعد از خواندن قطعه، اشتباهش را متذکر شدم

محمدعلی بهمنی می گوید: حبیب وقتی تصمیم گرفت “کویر باور”(1378) را منتشر کند من ترانه “خرچنگهای مردابی” را در اختیار او قرار دادم و حبیب یک بیت را در ترانه اشتباه خواند و هم وزن و هم آهنگ را خراب کرد. در آن زمان به او دسترسی نداشتم و آهنگ هم در همه جا پخش و فراگیر شد و با همان اجرا به گوش مردم رسید.

وی ادامه می‌دهد: زمانی که حبیب به ایران برگشت و در جشن “موسیقی ما”(1394) شرکت کرد در این جشن برای دقایقی با او همکلام شدم و به او گفتم: «مهربان شعر را چرا این طور خواندی؟» گفت: «مگر غلط است؟» گفتم: «عزیزم اذیتمان نکن. این چیز واضحی است.» ظاهرا او پس از گذشت این همه سال نمی دانست که یکی از مصراعها را اشتباه خوانده است.

“کمالِ دار” را “کمال‌دار” خواند و یک “را” هم اضافه کرد

به گزارش سینماژورنال بهمنی در توضیح اشتباه حبیب بیان می‌دارد: مصرع دوم بیت “رسیده ام به کمالی که جز اناالحق نیست” در واقع “کمالِ دار برای منِ کمال پرست” است اما حبیب “کمالِ دار” را “کمال‌دار” خوانده بود و یک را هم اضافه کرده و خوانده بود: “کمال‌دار را برای منِ کمال‌پرست” و هم وزن خراب شده بود و هم با تأکید بر کلمه “کمال” معنی را تغییر داده بود.

موسیقی زیبایی برای “خرچنگها…” ساخت

این شاعر خاطرنشان می‌سازد: در جشن موسیقی ما به حبیب گفتم: «نمیشود تغییرش بدهی؟» که پاسخ داد: این ترانه دیگر در حافظه ها ماندگار شده و قابل تغییر نیست.» من هم به او اصرار نکردم ولی در هر صورت موسیقی زیبایی برای “خرچنگهای مردابی” ساخته بود که از شنیدنش لذت می‌بردم.

کاور آلبوم “کویر باور”