1

ادعای یک بازاریاب بین‌الملل⇐ با لطف نمایندگان مجلس، قاچاق فیلم پایان خواهد یافت!

سینماروزان/تینا جلالی: یک بازاریاب بین‌الملل سینما با انتقاد از عطش فیلمسازان ایرانی برای شرکت در جشنواره‌های آنلاین بی‌هویت، این عطش را عاملی دانست بر قاچاق فيلم‌ها.

محمد اطبایی درباره جشنواره‌هاي آنلايني كه منجر به قاچاق فيلم‌ها مي‌شود، به روزنامه اعتماد گفت: متاسفانه هر جشنواره و نمايش آنلايني با اين خطر همراه است كه راه ورودي باشد تا فيلم‌ها به بازار قاچاق راه پيدا كند. فيلمسازاني كه با ذوق‌زدگي، حضور در هر جشنواره‌اي را به امنيت فيلم‌شان ترجيح مي‌دهند بالاخره اين پيامدها را هم بايد قبول كنند.

او ادامه داد: يك پخش‌كننده بين‌المللي بايد بسيار با احتياط و وسواس فيلم‌ها را در جشنواره‌هاي آنلاين شركت دهد و تمامي تمهيدهاي مختلف جهت امنيت نمايش فيلم را اعمال كند مانند جئو-بلاكينگ كه نمايش را تنها براي بينندگان محدوده كشور محل برگزاري جشنواره محدود مي‌كند و تمهيداتي ديگر كه جاي لو دادن آنها در اينجا نيست! دوستان بايد در وهله اول تلاش‌شان براي حضور در جشنواره‌هاي فيزيكال باشد و حضور در هر جشنواره‌اي كه خطر قاچاق فيلم ‌وجود دارد، منطقي نيست، هر چند ما در اين كشور در رقابت بالا بردن حضورهاي جهاني فيلم‌ها هستيم و چه بگوييم از حجم بالاي جشنواره‌هاي جعلي و بي‌ارزش!

اطبايي تاکید کرد: متاسفانه عمده مشكل ما، اشتياق بي‌پايان شماري هموطنان مقيم داخل و خارج براي ديدن فيلم‌ها به صورت آنلاين و پس از آن ضبط و تكثير غيرقانوني اين آثار است.

اطبایی در بخش ديگري از صحبت خود با بيان اينكه به هيچ عنوان قصد تهمت زدن به كسي را ندارد اما مي‌گويد موضوع سرقت از جشنواره‌هاي آنلاين خارجي به‌شدت رايج شده و همين موضوع سبب مي‌شود فيلم از دست صاحبان آثار در برود.  به گفته اطبايي مشكل برخلاف اتهام‌ها تنها جشنواره‌ها نيستند، زيرا صدها فيلم از كشورهاي مختلف دنيا در جشنواره‌ها شركت مي‌كنند و به‌طور معمول كمتر پيامدي براي فيلم‌ها به وجود مي‌آيد و اين حجم قاچاق فيلم‌هاي ايراني براي خود مسوولان جشنواره‌ها هم عجيب است.

اطبایی گفت: آنها شرايط ديدن فيلم را با تمهيدهاي بالاي امنيتي به صورت استريمينگ ارايه مي‌كنند اما هوش ايراني در اين بزنگاه‌ها بالاتر از تكنولوژي است! در حال حاضر هم با شرايطي كه همه‌گيري ويروس كرونا به وجود آورده غالب فيلم ديدن مخاطبان به شيوه آنلاين است به نظر مي‌رسد گريزي هم از آن نباشد اما حداقل كار براي امنيت سرمايه فيلم‌ها اين است كه از جشنواره‌ها شناخت وجود داشته باشد و فيلم‌ها را در هر جشنواره و‌ رويدادي به نمايش نگذاريم.

محمد اطبایی با اشاره به طرح صیانت اظهار داشت: با لطفي كه‌نمايندگان ‌مجلس و ايده‌هاي درخشان‌شان درباره اينترنت دارند بايد ‌منتظر پايان معضل قاچاق فيلم ايراني هم بود و منبعد نه ما مي‌توانيم فيلمي را با استفاده از اينترنت به جشنواره‌ها ارسال كنيم و‌ نه دوستان علاقه‌ به تكثير غيرقانوني اينترنتي براي دانلود و قاچاق فيلم‌ها خواهند داشت!!! همان بهتر كه درگير نيازهاي حياتي اوليه مانند آب و برق و نان باشيم يا حتي نرخ دلار و حفظ جان سگ هاي‌مان.

 




تاریخ قاچاق فیلم در ایران⇐از سرقت “یک بوس کوچولو” در مسیر رسیدن به برلین توسط یک کارمند اداره پُست تا قاچاق “مارمولک” بعد از اکران در مشهد

سینماروزان/مرتضی رنجبران: قاچاق فیلم به گواه اسناد و صحبت‌های تهیه‌کنندگان سینما، اتفاقی خانمان‌برانداز برای سینماست. زمانی که نگارش کتاب “تاریخچه قاچاق فیلم در سینمای ایران” را آغاز کردم، تصور نمی‌کردم حقایق دراین‌باره تا این حد تلخ باشد. 

به گزارش سینماروزان و به نقل از “شرق” از قاچاق فیلم «مارمولک» بعد از بردن نسخه اصلی این فیلم در سینمای مشهد به وسیله گروه‌های ناشناس با وجود تأیید فیلم از سوی شورای تأمین این شهر، تا قاچاق «یه بوس کوچولو» از میانه راه ارسال به جشنواره برلین با پرداخت شش میلیون به یکی از افرادی که در یکی از پُست‌های بین‌المللی فعال بوده، همه‌و‌همه بخشی از رنج‌نامه‌های اهالی سینما در باب قاچاق فیلم است؛ دورانی که تهیه‌کنندگان در لحظه نگران بودند فیلمشان در زمان نمایش و حتی پیش از اکران قاچاق شود؛ دورانی که پرفروش‌ها و آثاری که لقب توقیفی را یدک می‌کشیدند، بیشتر در تیررس قاچاقچیانی قرار داشتند که برای به‌دست‌آوردن نسخه اصلی هر اثر سینمایی برنامه‌ریزی می‌کردند تا از سرقت نسخه اصلی و فروش به مردم با قیمت ارزان‌تر، از اموال تهیه‌کنندگان برای خود سرمایه بسازند.

چه تلاشها که نشد…
چه تلاش‌ها که برای مقابله با قاچاق فیلم‌ها نشد؛ از کشف محموله‌های قاچاق در منطقه شمشیری تهران و منزلی که در آن در هر ساعت‌ هزاران سی‌دی رایت می‌شد تا فروشگاه‌های مجازی که در پشت پرده عامل قاچاق فیلم‌های سینمایی بودند و درگیری‌های همراه با خطر با قاچاقچیان فیلم «سنتوری».
چه ضربه‌ها که فیلم‌سازان از تبدیل ستاد مبارزه با قاچاق فیلم به مسئول مبارزه با عروسک باربی، بستن استودیوهای موسیقی به‌اصطلاح زیرزمینی و رهایی قاچاقچیان و ورود به ماجرای پلمب خانه سینما به بهانه رایت سی‌دی‌های… در این نهاد صنفی نخوردند.

هدف قاچاق: شبکه نمایش خانگی
براساس تحقیقات انجام‌شده در این کتاب از سال ٨٩ تا ٩٢، میزان درآمد شبکه نمایش خانگی به ٢٢  درصد رسید. ٧٨  درصد پسرفت در درآمدزایی باوجود افزایش قیمت و چه کسی جز تهیه‌کنندگان سینما این درد را تحمل کردند؟
امروز هدف قاچاق شبکه نمایش خانگی است و گستره قاچاق افزون‌تر. تهیه‌کنندگان بار دیگر به عرصه مبارزه با قاچاق ورود کرده‌اند اما مسئله قاچاق خیلی پیچیده‌تر از آن است که به نظر می‌رسد. همه در تلاش هستند ریشه قاچاق برچیده شود. ستاد صیانت از آثار سینمایی بار دیگر احیا شده و سایت‌های انتشار‌دهنده آثار در حال فیلترشدن هستند، اما گستره قاچاق در مقایسه با آنچه پیش‌تر وجود داشت، قابل قیاس نیست.

لزوم فرهنگ سازی
اما در کنار فعالیت‌های بازدارنده، فرهنگ‌سازی امری ضروری است. بار دیگر می‌توان از مردم صادقانه درخواست کرد کپی نکنند و به هنرمندان و سرمایه‌گذاران در عرصه فرهنگ و هنر احترام بگذارند.  این کتاب شاید بتواند گوشه‌ای از اتفاقاتی را که برای سینمای ایران در بازار قاچاق رخ داد بازگو کند؛ هرچند حجم صحبت‌های مطرح‌شده بیش از آن است که در این کتاب ١٨٤صفحه‌ای به رشته تحریر درآمده است.  امید آنکه با افزایش دایره اطلاع‌رسانی دراین‌باره با حداقل قاچاق آثار در سطح شهر روبه‌رو باشیم و درادامه با حمایت نهادهای مرتبط، فکری به حال اوضاع ناآرام قاچاق فیلم در استان‌های مختلف شود.

مرتضی رنجبران
مرتضی رنجبران



بازار داغ قاچاق فیلمهای کیارستمی در هنگامه تقابل سینماگران-پزشکان⇐کانون؛ متهم اصلی است

سینماژورنال: وقتي همه درگير ماجراهاي مرگ عباس كيارستمي هستند و دعواي ميان پزشكان و سينماگران، در زيرپوست شهر فيلم‌هاي عباس كيارستمي با هجم گسترده‌اي از قاچاق روبه‌رو است و سودجويان با سوءاستفاده از فرصت به‌دست آمده، اين فيلم‌ها را به مشتاقان تازه مي‌فروشند.

به گزارش سینماژورنال و به نقل از “اعتماد” اتفاقي كه در بين خبرها گم شده و هشدار رييس كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان هم درباره آن ناديده گرفته شده.

حالا درست است كه اكثريت اين فيلم‌ها در روزگار گذشته راهي براي اكران در سينماها نداشتند و چرخه معيوب اكران باعث شده تا قاچاق زيرزميني، فرصتي براي ديده‌شدن باشد، اما همچنان اين روند غيرقانوني، ضربه‌هاي بزرگي به سينما و حقوق مولف مي‌زند. بهانه‌اي كه باعث شد تا سراغ اهالي سينما برويم و از آنها بپرسيم چرا اين اتفاق رخ داده و راه‌حل چيست.

محسن امیریوسفی: کانون باید این فیلمها را زودتر از اینها پخش می کرد

محسن امیریوسفی کارگردان سینما در این باره گفت: توزيع غيرقانوني‌ آثار در ايران پديده‌ ‌عجيب و غريبي‌ نيست و در طول اين سال‌ها همواره غفلتي‌ نسبت به توزيع صحيح برخي از آثار سينمايي ‌در كشورمان وجود داشته است. برخي مالكان و تهيه‌كنندگان‌ آثار سينمايي ‌‌در مسير توزيع آثار افراد با يك بي‌سليقگي مفرط عمل كرده‌اند و همواره صاحبان اثر و مولفان از اين قضيه آسيب ديده‌اند. اين مشكل كلي ‌درباره آثار آقاي كيارستمي هم صادق است. در زمان حيات آقاي كيارستمي، كانون پرورش فكري كودكان و‌نوجوانان توجهي به توزيع آثار و فيلم‌هاي ايشان‌ نداشت و بيشترين اشتباه را خود اين ارگان مرتكب شد.

وی ادامه داد: كانون مي‌توانست اين فيلم‌ها را در زمان حيات ايشان به صورت مجموعه‌هاي شكيل در فروشگاه‌ها و با شكل و شمايلي كه در شأن عباس كيارستمي بود، توزيع كند. با اين حال و با پخش غيرقانوني آثار اين كارگردان در سطح شهر، ‌كانون بايد سريع‌تر براي توزيع صحيح و قانوني اين فيلم‌ها در قالب پكيج‌هاي ‌مدنظر ‌خودش اقدام كند و نگذارد بيشتر از اين سيستم توزيع آثار دچار زيان شود. البته نبايد چنين پنداشت كه اين اقدام‌ها در برابر توزيع غيرقانوني آثار وجه بازدارنده دارند. توزيع غيرقانوني اين آثار در سيستم قاچاق وابسته به بحث امنيت شغلي است و سويه ديگري دارد.

سیدجمال ساداتیان: این فیلمها چگونه از کانون بیرون آمده؟

سیدجمال ساداتیان تهیه کننده سینما درباره قاچاق فیلمهای کیارستمی بعد از مرگش بیان داشت: به صورت قانوني هر فيلمي كه ساخته مي‌شود نسخه اصلي آن در اختيار تهيه‌كننده آن فيلم به عنوان مالك اثر است. اگر قرار باشد اين فيلم اكران يا در قالب سينماي خانگي توزيع شود، اين تهيه‌كننده اثر است كه فيلم را در اختيار توزيع‌كنندگان يا سينماداران قرار مي‌دهد.

ساداتیان ادامه داد: اگر فيلم‌هاي آقاي كيارستمي دارد به‌صورت غيرقانوني در سطح شهر توزيع مي‌شود بايد اين سوال را پرسيد كه اين فيلم‌ها چگونه از كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان كه در حقيقت به عنوان تهيه‌كننده اين آثار، مالك فيلم‌هاي مرحوم كيارستمي است، بيرون آمده؟ اينكه عده‌اي دارند اين فيلم‌ها را به‌صورت غيرقانوني توزيع مي‌كنند يا نمايش مي‌دهند جدا از اينكه نشان‌دهنده ضعف در برخورد با اين افراد است بيانگر سهل‌انگاري كانون در توزيع به‌موقع آثار برخي هنرمندان نيز هست. اين سهل‌انگاري هم به خود مالكان اثر آسيب مي‌رساند و هم به كارگردان و ديگر مولفان يك اثر نمايشي. بدون شك اگر اين فيلم‌ها در زمان حيات صاحبان اثر به صورت قانوني و در يك سيستم اقتصادي صحيح توزيع شود جداي از اينكه فرهنگ استفاده درست از يك اثر سينمايي را گسترش مي‌دهد مي‌تواند از سوء‌استفاده‌ها جلوگيري كند.

احمد طالبی نژاد: شاید خانواده اش راضی باشند اما سهل انگاری کانون غیرقابل کتمان است

احمد طالبی نژاد منتقد سینما با اشاره به قانون کپی رایت گفت: در قانون كپي رايت، يك اثر تا سي ‌سال در اختيار مالك و تهيه‌كننده يك فيلم است. پس از سي سال به صورت قانوني‌ حق انتشار و توزيع اين آثار به مولف يا كارگردان فيلم واگذار مي‌شود و چنان‌چه كارگردان در قيد حيات نباشد اين فيلم‌ها در اختيار خانواده مولف قرار مي‌گيرد. از همين دريچه احتمال اينكه خانواده مرحوم كيارستمي با پخش اين فيلم‌ها به‌صورت گسترده مشكلي نداشته باشند، وجود دارد و به نظر مي‌رسد خودشان تمايل دارند اتفاقا اين فيلم‌ها در دسترس مردم قرار بگيرد.

این منتقد ادامه داد: اما اين اتفاق سهل‌انگاري كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان را تحت‌الشعاع قرار نمي‌دهد. متاسفانه كانون در اين سي‌واندي سال براي توزيع آثار آقاي كيارستمي و ديگر كارگردانان كانون اقدام مفيدي نكرده است و جز اكران‌هاي محدود براي طيف خاصي از مخاطبان در توزيع اين فيلم‌ها كاهلي ‌كرده است. كانون پرورش فكري مي‌توانست در اين سال‌ها با فروش مناسب اين آثار در شبكه‌هاي قانوني توزيع و البته فروش آن به شبكه‌هاي تلويزيوني خارجي يا حتي صدا و سيما به ديده شدن اين آثار كمك كند. اينكه حالا و بعد از توزيع غيرقانوني اين فيلم‌ها، مسوولان كانون ادعاي ميراثداري مي‌كنند جاي سوال دارد در صورتي ‌كه بسياري از اين فيلم‌ها حق كارگردان‌هاي اين آثار است. به نظر مي‌رسد كانون به عنوان يك نهاد دولتي نياز چنداني به درآمد حاصل از فروش اين آثار ندارد‌ و بهتر است اين فيلم‌ها و حق توزيع آنها را به خانواده مرحوم كيارستمي ‌واگذار كند.