سینماروزان/مهدی فلاح‌صابر: چهارمین جشنواره فیلمهای ویدیویی یاس در حالی از هفته آینده در رامسر برگزار می شود که بسیاری حتی فلسفه برگزاری چنین جشنواره ای را زیر سوال برده اند.
به گزارش سینماروزان و به نقل از “نمایش خانگی” دلیل مخالفان هدررفت بودجه ای است که به واسطه برگزاری جشنواره هایی با سالنهای خالی از مخاطب ایجاد میشود. در برابر این مخالفان، هستند موافقانی که برگزاری جشنواره ای ویژه فیلمهای ویدیویی و شبکه نمایش خانگی را مجالی می‌دانند برای ارتقای نسبی این مدیوم.
علی معلم منتقد و تهیه کننده سینما که امسال به عنوان داور در جشنواره یاس حضور دارد از جمله چهره هاییست که همواره تعدد جشنواره های بی خاصیت را زیر سوال برده است.
معلم در چرایی مخالفتش با برگزاری جشنواره های بی هویت و در عین حال حضور در تیم داوری جشنواره یاس به نمایش خانگی گفت: بنده از اولین دوره این جشنواره در آن حضور داشتم و داور بخش سینمای ایران آن بودم. از جلسات اولی هم که این جشنواره برگزار شد با آن همراهی کردم چون فکر میکنم بخشی از موجودیت سینمای ایران متکی است بر نمایش خانگی و صنعت تولید فیلمهای ویدیویی بخصوص با تحولات تکنولوژیکی که اتفاق افتاد و خیلی از فیلمها به روش دیجیتال ساخته شد، تولید فیلم ویدیویی می تواند زمینه ای مناسب برای کسب تجربه باشد جهت ورود به سینما. از این حیث این جشنواره میتواند کمک کند به بخشی از تولیدات فیلمهای ویدیویی و تلویزیونی تا در قالب یک مسابقه دیده شده و امتیازات و استعدادهایی که در این زمینه وجود دارد شناسایی شود زیرا در جشنواره های دیگر علی الخصوص جشنواره فجر که به صنعت سینمای ایران تعلق دارد، به دلیل کثرت آثار سینمایی، آثار ویدیویی مورد توجه قرار نمی گیرد.
علی معلم افزود: این جشنواره میتواند کمپینی باشد برای بخشی از فعالیتهای سینمایی که در قالب دیجیتال ساخته شده و اساسا در کانسپت و مفهوم فیلم، شاید به آن معنا قرار نگیرد ولی قابلیتهایی را میشود در آنها کشف کرد و شاید در نهایت اسباب تسهیل دیده شدن‌شان فراهم شود.
این تهیه کننده سینما با اشاره به لزوم تعامل جشنواره یاس با فعالان شبکه خانگی اظهار داشت: طبعا چون موضوع این جشنواره در حوزه نمایش خانگی بیشتر دیده خواهد شد جای عرضه این آثار در شبکه های نمایش خانگی ، vod ، و اینترنت میتواند باشد و طبیعی است هماهنگ بودن با فعالان این مدیوم طبیعتا کمک بیشتری خواهد کرد به دیده شدن این آثار و ایجاد انگیزه در شرکتها برای پرزنت کردن و عرضه بهتر این محصولات.
از صنعت ساختمان تا صنایع خدماتی درگیر پولهای کثیف‌اند اما عده‌ای سعی دارند پولشویی را مسأله اول سینما و شبکه خانگی کنند
یکی از شائبه های ایجاد شده پیرامون شبکه نمایش خانگی ورود پولهای بی مسئولیت برای تولید در این شبکه است و اخیرا هم شایعاتی مربوط به حضور پولشویان در شبکه خانگی طرح شده بود. معلم پیرامون اینکه آیا این شائبه ها برگزاری جشنواره امسال یاس را دستخوش حاشیه نخواهد کرد به نمایش خانگی گفت: به نظر من این شایعات سوژه های مورد توجه جشنواره نیست. به هرحال بخشی از اقتصاد کشور ما متاسفانه درگیر حاشیه هاست یعنی برخی فعالیتهای بانکی و اقتصادی خیلی سالم نیست و طبیعتا بخشی از فعالیتها در حوزه نمایش خانگی هم شاید متأثر از همین حواشی باشد ولی این مسائل ربطی به فستیوال یاس ندارد و نباید اینها را با هم تداخل داد.
تهیه کننده “گاوخونی” و “آل” ادامه داد: تداخل این مسایل با هم کمکی به این حوزه نخواهد کرد. آن بحث دیگری است برآمده از مشکلات اقتصاد و دلالیسم در ایران که متأسفانه این مشکلات وارد بسیاری از حوزه های دیگر هم شده است؛ از صنعت ساختمان گرفته تا صنایع خدماتی نیز بحث پولهای کثیف وجود دارد. این پولشویی ها و روابط نامناسب مسئله اول سینما و شبکه نمایش خانگی نیست ولی عده ای سعی دارند این موضوع را به مسئله اصلی این مدیومها بدل کنند.
ناکارآمدی دستگاههای اطلاعاتی در کنترل فضای مجازی، سرمایه گذاری در شبکه خانگی را پرریسک کرده!
علی معلم در پاسخ به این پرسش که چقدر احتمال دارد خودش هم وارد فاز تولید برای شبکه خانگی شود اظهار داشت: چندین بار صحبتهایی در این زمینه با من شد ولی به دلیل اینکه ساز و کارهای موجود در این عرصه به نظر من مقداری دچار شک و تردید است، به لحاظ سرمایه‌گذاری ما هنوز مکانیزم مناسب را در ایران برای اینکه مردم بتوانند بصورت حلال فیلم ببینند به دست نیاوردیم. متاسفانه قاچاق و دزدی آثار در این بخش به دلیل ناکارآمدی شرکتها و دستگاه های اطلاعاتی ما در کنترل فصای مجازی و دانلودها و کپی های غیرقانونی در شهرستانها، عملا سرمایه گذاری در این حوزه را خیلی پر ریسک و پرخطر میکند.
وی افزود: ما باید به ساختاری مثل ساختارهایی که در غرب هست برسیم بخصوص راه اندازی سامانه های ویدیوی درخواستی مثل نتفلیکس و از این قبیل که مردم بتوانند از این سامانه ها استفاده کنند و با بهای کمتری فیلم ببینند. در جوامع غربی این تبدیل به یک فرهنگ شده است که با صرف بهای محصول، فیلم ببینند اما در ایران مشکلات فرهنگی سبب ساز آن شده است که متاسفانه تهیه کنندگان آثار نمایش خانگی خیلی سخت میتوانند به حجم سرمایه گذاری واقعی که کرده اند برسند به دلیل اینکه بخش عمده ای از مخاطبان معمولا پولی برای استفاده از این آثار پرداخت نمیکنند. بعنوان نمونه اگر سریال “شهرزاد” را که موفق ترین اثر در شبکه نمایش خانگی است در نظر بگیریم تیراژ قانونی آن یک میلیون بوده و بصورت قانونی دیده شده اما از آن طرف چهار تا پنج میلیون کپی غیرقانونی داشته بخصوص در خارج از کشور! متاسفانه ما در خارج از کشور شرکتهایی نداریم که بتوانند فیلمها را به شکل جهانی عرضه کنند و این امر به خاطر مناسبات بانکی نامناسبی است که به لحاظ تحریم ها داشتیم.
معلم ادامه داد: ما در خارج از ایران نزدیک به پنج میلیون ایرانی مهاجر داریم که اگر هرکدام از اینها حداقل یک دلار برای فیلم پرداخت کنند با قیمت دلار امروز رقم چشمگیری میشود. متاسفانه به دلیل عدم ارتباط با جهان به لحاظ بانکی خیلیها نمیتوانند این آثار را قانونی خریداری کنند. متاسفانه فرهنگ سازی مناسبی برای مخاطب داخلی هم در این زمینه نشده است. همین دلایل باعث شده که تعداد مخاطبینی که با صرف بهای قانونی محصولات نمایش خانگی را می بینند کاهش پیدا کند در نتیجه ریسک سرمایه گذاری در این حوزه افزایش می یابد.
چرا نتوانستم “ملانصرالدین” را در شبکه خانگی عرضه کنم؟
این تهیه کننده خاطرنشان ساخت: بنده خودم فیلم انیمیشنی تولید کردم بنام “ماجراهای ملانصرالدین “که هنوز موفق نشدیم آن را در شبکه خانگی عرضه کنیم در حالی که این کار باید خیلی طبیعی و راحت صورت بگیرد. شرایط نامناسب و نبود شرکتهای بزرگ و معتبر که بتوانند آثار را عرضه کنند و بصورت حلال به دست مردم برسانند و از این راه سرمایه کسب کنند و درواقع نتوانند یک مناسبات سالم برقرار کنند باعث میشود بسیاری از تهیه کنندگان روی خوش به این مدیوم نشان ندهند.
معلم افزود: وقتی میگوییم کسب سرمایه منظورمان مناسبات سالم اقتصادیست. مثل اینکه وقتی یک جنس را تولید میکنیم آن را به شکل سلامت به دست مردم برسانید و قابلیت یک سرمایه گذاری مجدد را فراهم کنید. به نظر من این امکان هنوز در شبکه خانگی فراهم نشده است. ریسک بالای این کار و طبیعتا کاهش کیفیت کار به دلیل ریسک بالا را به همراه دارد و این موضوع را ما در سینما مشاهده میکنیم چون ما به دلیل اینکه نمیتوانیم ریسک بکنیم و در سرمایه گذاری سینما ریسک خیلی خطرناک است کیفیت فیلمهایمان دچار کاهش شده و یعنی فیلمهای ما عمدتا فیلمهایی محدود و خانگی هستند و سرمایه گذاری بر روی کارهایی که کیفیت بالایی دارند عملا غیر ممکن است.
در بخش خصوصی به سلامت کارکردن مشکل است
سردبیر و مدیرمسئول “دنیای تصویر” تأکید کرد: برای ساخت یک فیلم مناسب صنعتی که قابلیت عرضه جهانی داشته باشد حداقل به یک میلیون دلار برای سرمایه گذاری نیاز داریم که با قیمت امروز چیزی در حدود سه میلیارد و ششصد میلیون تومان میشود، ولی میبینیم فیلمهای ما عمدتا با یک میلیارد تومان ساخته میشود و این مبلغ برای ساخت یک فیلم استاندارد غیر ممکن است و این امر استانداردها را از بین میبرد و به همین دلیل در بخش خصوصی به سلامت کارکردن مشکل خواهد بود.
