سینماروزان/حامد مظفری: جداسازی بخش بین‌الملل از جشنواره اصلی فجر در دولت اعتدال رقم خورد ولی در دولت رییسی، مجددا جشنواره فجر یکپارچه شد اما بعد از روی کار آمدن دولت پزشکیان، خیلی سریع و حتی قبل از انتخاب شورای سیاستگذاری جشنواره، بین‌الملل باز از فجر جدا شد.

با وجود آن که بیش از پنج ماه از انتشار خبر رسمی جدایی بین الملل از جشنواره فجر می‌گذرد ولی هنوز زمانی قطعی برای برگزاری بین الملل پیدا نشده چون برگزارکنندگان اصرار دارند با فیاپف هماهنگ باشند و فیاپف هم با برگزاری جشنواره به سبک قبل و در بهار و حتی تابستان موافقت نکرده.

ابتدای بهمن ۱۴۰۳ رائد فریدزاده رئیس سینمای دولت پزشکیان در گفتگویی رسمی با ایسنا از محدودیت های حاکم بر انتخاب زمان برای برگزاری بین‌الملل فجر چنین گفته بود: تاریخی که آخرین بار به فیاپف (فدراسیون بین‌المللی تهیه‌کنندگان فیلم) اعلام و تثبیت شده، هفته اول خردادماه یعنی بعد از جشنواره فیلم کن و قبل از جشنواره شانگهای چین بود. این زمان بهتر است تغییر کند چراکه خیلی از مخاطبین بالقوه ما با توجه به حضور در جشنواره کن، انرژی و زمان مناسب برای حضور در جشنواره جهانی فجر را ندارند. بعد از آن هم که شانگهای و لوکارنو و ونیز هستند؛ به همین دلیل ما مکاتبه کرده‌ایم تا در یک زمان‌بندی دیگر جشنواره را برگزار کنیم. در بررسی‌هایی که صورت گرفته شاید بتوانیم جشنواره جهانی فجر را پیش از جشنواره برلین برگزار کنیم تا به عنوان آخرین جشنواره‌ای باشیم که در ماه دسامبر برگزار می‌شود و اگر این اتفاق بیفتد سال سینمایی بین‌المللی که با جشنواره برلین شروع می‌شود با جشنواره جهانی فجر به پایان می‌رسد!! این پیشنهاد از سوی ما در جلسه ماه “فوریه” فیاپف مطرح خواهد شد و اگر موافقت شود، جشنواره جهانی فجر، در اواخر پاییز سال آینده پیش از جشنواره ملی فجر برگزار خواهد شد.

با توجه به اینکه اکنون میانه ماه آوریل را پشت سر گذاشته‌ایم-یعنی دو ماه بعد از تاریخ وعده داده‌ی فوریه- و هنوز اعلام رسمی زمان برگزاری بین‌الملل فجر رخ نداده، احتمالا یا فیاپف با این تاریخ موافقت نکرده یا «موافقت کرده» و مدیران سینمایی به دنبال پیدا کردن توجیهی برای برگزاری بین‌الملل فجر دقیقا مماس با جشنواره اصلی آن هستند. 

اینکه بین‌الملل فجر باید اواخر پاییز یا ابتدای زمستان برگزار گردد تا قبل از برلیناله باشد -که معمولا اواخر بهمن ماه برگزار میشود- غیرمستقیم معنای تجمیع جشنواره‌های فجر را نمیدهد؟

وقتی بهترین زمان برای برگزاری بین‌الملل فجر قبل از برلین است، یعنی باید بین‌الملل را یا انتهای آذر یا ماه دی یا ابتدای بهمن برگزار کرد که همه‌ی این تاریخ‌ها تقریبا مماس با همان جشنواره اصلی فجر هستند یعنی باز یک جور تجمیع غیرمستقیم!!

جشنواره اصلی فجر عموما ۱۲ تا ۲۲ بهمن برگزار میشود و حالا اگر بین‌الملل را در دی‌ماه یا آذرماه برگزار کنند چه تفاوتی دارد با اینکه جشنواره را در ابتدای بهمن و چند روزی زودتر با بخش بین‌الملل شروع کنند و در ادامه بخش اصلی استارت بخورد؟

تعارف که نداریم؛ واقعا کدام فیلمساز مطرح خارجی است که فیلمش را برای برلین نگه ندارد و قبل از برلین، فیلم را در بین‌الملل فجر رونمایی کند؟؟ 

این بین‌الملل فجر نهایتا چند تا مهمان بنگال و هندی و قزاق و آفریقایی گمنام و… که بیشتر ندارد؟ اینها هم برایشان فرقی ندارد جشنواره هر زمانی برگزار شود آنها تسهیلات اقامت رایگان و پذیرایی می‌خواهند که چه در آذر چه در بهمن برایشان جور می‌شود.

می‌ماند تعدادی بازاریاب فیلم که آنها هم به دنبال انتخاب فیلم “ایرانی” بدردبخور برای خرید هستند و اتفاقا بیشتر دلشان می‌خواهد آثار بخش اصلی-ملی- فجر را ببینند.

پس خودمان را بی‌دلیل و با ژست بین‌الملل گول نزنیم و جشنواره‌‌ی فجر را یکپارچه برگزار کنیم تا در دورانی که مسعود پزشکیان بارها از ناترازی‌ها ابراز نگرانی کرده، در سایه برگزاری یکپارچه‌ی فجر از تلفات بیت‌المال جلوگیری و اندکی از ناترازی‌ها کاسته شود.

سینماروزان/تینا جلالی: محمدمهدی عسکرپور تازه‌ترین دبیر جشنواره جهانی فجر درباره چگونگی برگزاری جشنواره درون کرونا و احتمال لغو به خاطر کرونا یا انتخابات حرف زد.

به گزارش سینماروزان دبیر جشنواره جهانی فجر با امیدواری نسبت به برگزاری دوره جدید جشنواره به روزنامه اعتماد گفت: تصور خيلي از رفتارهاي امروز كه در سطح جامعه مي‌بينيم حدود هشت ماه پيش كمي بعيد به نظر مي‌رسيد ولي در حال حاضر برخي چيزها تقريبا روي روال قرار گرفته است. البته بخشي از اين شرايط روحي و رواني به اين دليل است كه احساس مي‌شود جامعه به واسطه تزريق واكسن‌هاي مختلف وارد شده؛ به سمت بهبود مي‌رود.

عسکرپور با اشاره به لغو دوره پیش جشنواره به خاطر کرونا بیان داشت: از بد حادثه زمان برگزاري جشنواره جهاني وقتي بود كه حتي فكر كردن به برگزاري يك جشنواره خيلي خطرناك و نشدني بود. بعدها بود جشنواره‌هايي كه عمدتا همزمان برگزاري آنها نيمه دوم سال بود توانستند به راهي براي برگزاري دست پيدا كنند البته بخشي از آنها از تجربه جشنواره جهاني استفاده كردند چون ما برنامه‌هایی را طراحي كرده بوديم كه در آن مقطع به كار ما نيامد اما براي برگزاري جشنواره‌هاي ديگر تا حدي از آن استفاده شد. شايد اگر زمان برگزاري جشنواره جهاني نيمه دوم سال بود ما هم مي‌توانستيم به شرايط كرونايي عادت كنيم و به راه‌حلي براي اجرا برسيم.

محمدمهدی عسکرپور پیرامون شایعات تعطیلی جشنواره به خاطر برگزاری انتخابات ۱۴۰۰ بیان داشت: وقتي بحث برگزاري جشنواره امسال مطرح شد اولين چيزي كه در بسياري از جلسات به من گفته شد كرونا نبود بلكه بحث انتخابات بود. كاملا قابل فهم هم است براي اينكه بحث انتخابات امسال خيلي حساس است مثل بعضي از سال‌ها و خب امسال شرايط كشور يك مقدار پيچيده‌تر است و ويژگي‌هاي خاص خودش را دارد. واقعيت اين است كه زمان برگزاري جشنواره همين موقع است و ما نمي‌توانيم به خاطر انتخابات يا هر موضوع ديگري زمان جشنواره را به تعويق بيندازيم. قطعا برگزاري انتخابات موضوع حساسي است كه بايد به آن توجه داشت. اين نكته هم مزيت‌هايي دارد و هم مسائلي با خودش به همراه دارد كه من اميدوارم اين بخش هم اتفاقات خوبي بيفتد و ما خوب آن را مديريت كنيم.

دبیر جشنواره جهانی فجر مدعی استفاده از یک پلتفرم آنلاین خارجی برای ارائه آثار بخش بازار شد و گفت: بعد از برگزاري جشنواره ملي فيلم فجر تعدادي از فيلمسازان با من تماس داشتند كه مايلند فيلم‌شان را در جشنواره جهاني نمايش دهند. ما با يكي، دو محدوديت اين وسط مواجه هستيم در هر كدام از بخش‌هاي رقابتي و اصلي و مسابقه دو تا سه فيلم بيشتر نمي‌تواند حضور داشته باشد يعني در بخش‌هاي مختلف به ‌طور كل هفت تا هشت فيلم مي‌تواند حضور داشته باشد اما آن چيزي كه براي خيلي از فيلمسازان جذاب است بخش بازار به مفهوم معرفي فيلم ايراني به پخش‌كنندگان خارجي است. اگر فيزيكي بخواهيم برگزار كنيم كه مثل سال قبل خواهد بود اما اگر به صورت مجازي باشد با يك پلتفرم معتبر خارجي و بين‌المللي كه جشنواره كن هم استفاده كرد وارد مذاكره شديم كه در حال بستن قرارداد هستيم آن وقت خيلي از فيلمسازان احتمالا مايل هستند كه روي اين پلتفرم فيلم‌شان را ارايه كنند. ويژگي اين پلتفرم اين خواهد بود كه ما واسطه خواهيم بود بين تهيه‌كننده ايراني و پخش‌كننده خارجي. آنها خودشان با هم مرتبط خواهند شد و با هم مراودات‌شان را تنظيم مي‌كنند و رابطه‌شان مستقيم شكل مي‌گيرد در واقع ما توانستيم اين ظرفيت را ايجاد كنيم كه اين ارتباط داخلي و خارجي به وجود بيايد. اين موضوع تقريبا مقدماتش فراهم شده ولي آنچه مهم است ما نمي‌توانيم تعداد بي‌شمار فيلم ايراني در اين بخش انتخاب كنيم. هم از نظر كيفي و هم از نظر كمي اين موضوع براي‌مان مهم است، ولي تا جايي كه ممكن است تلاش مي‌كنيم اين بخش تقويت شود تا حق فيلم‌هاي ايراني ادا شود.

دبیر جشنواره جهانی در توجیه برگزاری جشنواره در دوران ریاضت کرونایی بدنه سینما اظهار داشت: عمده كساني که منتقد مي‌شوند به اكوسيستم توجه نمي‌كنند و معتقدند جشنواره را برگزار نكنيم تا با آن بتوانيم كمي خريد كنيم. اينكه در بودجه‌نويسي و اداري چقدر امكان‌پذير است، بحث جداست. اينكه مثلا رديف بودجه‌اي براي ساختمان‌سازي داريم و ما بگوييم با آن ساختمان نسازيم و برويم ماشين بخريم خب بلافاصله بازرسي كل كشور چنين شخصي را به محاكمه بكشاند. يعني هر چيزي رديف بودجه خود را دارد. حالا بودجه جشنواره جهاني كه به نظر من اصلا شوخي است. بودجه‌اي كه وزارت ارشاد معمولا براي جشنواره جهاني درنظر مي‌گيرد پول ساخت يك و نيم فيلم است بعضي اوقات دو فيلم مي‌شود با آن ساخت بعضي اوقات يك فيلم ساخت. سالي كه در پيش است با بودجه جشنواره جهاني فقط يك فيلم مي‌توان ساخت. خيلي از همكاران به اين موضوع توجه نمي‌كنند و مثلا نظرشان اين است كه دبير جشنواره يا مسوولان سينما و وزارت ارشاد مجبور هستند و بايد بگردند اسپانسر براي برگزاري جشنواره پيدا كنند و بعد مي‌گويند چرا اين پول هم بايد براي جشنواره برگزار شود همين پول را هم خرج سينما كنيد. از اينجا به بعد به نظر من وارد مباحث احساسي مي‌شويم و هيچ منطقي پشت اين صحبت‌ها وجود نداشته باشد.

عسکرپور درباره احتمال لغو جشنواره جهانی بیان داشت: واضح است وقتي فراخوان جشنواره منتشر شده اين يعني ما قصد برگزاري جشنواره را داريم. اما همه شرايط دست ما نيست؛ فرض كنيم خداي ناكرده سال آينده به شرايط بدتري برسيم كه كشور به سمتي برود كه هر نوع برگزاري جشنواره ممنوع اعلام شود آن زمان ديگر از عهده ما خارج است يا بايد كامل جشنواره را مجازي برگزار كنيم يا نه. به هر جهت همه اميدواريم از اوايل سال آينده اوضاع كشور (به ‌طور كل به واسطه واكسن‌هاي متعدد) رو به بهبود برود و همه شرايط جديدتري را تجربه كنند و ما تا جايي كه ممكن است برگزاري مجازي را به شرايط واقعي در خرداد نزديك كنيم.