سینماروزان/محمد شاکری: #احمد_مسجدجامعی وزیر ارشاد دولت اصلاحات از علاقه امام خمینی(ره) و مقام رهبری و بسیاری از مراجع به ادبیات و شعر سخن گفته و ازجمله اینکه رمان شوهر آهوخانم علی‌محمد افغان را هم امام خوانده؛ رمانی که یک بار سال‌ها پیش داوود ملاپور، آن را به فیلم بدل کرد و اخیرا هم کاظم راست‌گفتار به دنبال تولید سریالی برمبنای آن بود‌‌‌‌‌‌…

احمد مسجدجامعی در برنامه تلویزیونی حضور گفت: خود مقام معظم رهبری انصافاً اشرافی که در خصوص رمان و قصه و شعر و ادبیات دارند، در این موضوع ویژه هستند ولی امام خمینی هم شوهر آهوخانم را می‌خوانده و یا علامه جعفری هم بینوایان را خوانده و به آن علاقه داشته است. خود آقا در یکی از صحبت‌هایشان به [رمان] «خانواده تیبو» ترجمه نجفی اشاره کردند و گفتند که این را در زمان ۱۰ ـ ۲۰ دقیقه فراغت بین برنامه‌هایم می‌خواندم. حالا یک مناسبتی پیشامد کرده و این را ذکر کرده است.

وزیر اسبق ارشاد با اشاره به اشراف امام به حوزه‌های جدید فرهنگ بیان داشت: امام به حوزه‌های جدیدتر و در ادبیات روز هم توجه داشتند. مثلاً همین رمان «شوهر آهوخانم» را شاید کمتر کسی توجه داشته که ایشان اهل رمان هم بوده و این کتاب را خوانده‌اند. ایشان اهل رمان هم بوده و به نظرم در صحبت‌هایشان هم بود.

مسجدجامعی در خصوص دیدگاه حضرت امام درباره سینما نیز بیان داشت: آن چیزی که مورد مخالفت همه دینداران بود، فحشا در هر شکل آن بود؛ چه در سینما و چه در غیر از سینما. برخی فکر می‌کردند سینما مساوی با فحشاست. اتفاقاً صحبتی که امام خمینی کرد، خیلی مهم است. ایشان گفت فیلم «گاو» خوب است. یعنی در قبل از انقلاب هم کار خوب انجام شده است و اینکه قبل از انقلاب، روی همه کارهای فرهنگی خط می‌کشیم، اینطور نبود. ما هنر، رمان یا کتاب قبل از انقلاب را نمی‌گوییم بد است؛ مگر اینکه در آن فحشا باشد. امام هم گفت سینما بد نیست؛ آن چیزی که بد است، فحشا است. این حرف خیلی چارچوب مشخصی دارد. در آن زمان این حرف خیلی مهم بود. چون آن زمان سینما را به عنوان نماد [فحشا] آتش می‌زدند؛ ایشان آن موقع کار مهمی کرد.

وی ادامه داد: این رمان خواندن در میان علما باب بوده است. خاطرم هست در گزارشی درباره آقای خاتمی امام جمعه یزد و اردکان خواندم که دختر ایشان گفته بود من کتاب «چشم‌هایش» بزرگ علوی را می‌خواندم. وقتی پدرم را دیدم، کتاب را به نحوی پنهان کردم. پدرم گفت کجای کتابی؟! یعنی از چنین کتابی اطلاع داشت. حتی در کتابخانه آقانجفی مرعشی، بخشی وجود دارد که مربوط به کتاب‌هایی‌ست که ایشان خوانده و در بین آنها، رمان‌های کلاسیک هم هست؛. یعنی روحانیت آن موقع افرادی مانند آقانجفی مرعشی بودند که هر چند جنبه‌های دیگر در آنها مشهود بود ولی اهل این نوع ادبیات هم بودند. در کتابخانه مسجد لرزاده که میرزا علی آقای فلسفی امام جماعتش بود، مملو از کتاب‌های داستان و رمان بود. کتابخانه زیرنظر آقاعبدالله پسر ایشان اداره می‌شد. انتشارات جیبی که آن موقع کتاب‌های کلاسیک غربی را با ویرایش خوب و استاندارد ارائه می‌کرد، کتاب‌هایش آنجا در دسترس بود.

مسجدجامعی افزود: آسید جواد علوی بروجردی، اخیراً خاطره‌ای از علامه طباطبایی نقل کرده است که آقای علامه مداح به منزل علامه طباطبایی می‌رود و شعری در مورد سیدالشهدا (ع) می‌خواند. علامه می‌پرسد این شعر را چه کسی سروده؟ می‌گوید برای ایرج میرزا است. بعد علامه می‌گوید ـ به نقل ایشان ـ که من حاضرم ثواب همه آثارم را با این یک بیت شعر، جابه‌جا کنم. آن آقایی که آنجا بوده می‌گوید آقا این دیوان ایرج است. می‌گویند بله من دیوان ایرج میرزا را دارم و همه اشعار و زندگی‌اش را هم می‌دانم!

سینماژورنال: محسن امیریوسفی کارگردان جوانی که سابقه طولانی در توقیف آثارش دارد و تقریبا هر فیلمی که ساخته دچار مشکل توقیف شده است این روزها بعد از یک دهه و خرده‌ای اولین فیلمش “خواب تلخ” را روی پرده می‌بیند.

به گزارش سینماژورنال امیریوسفی در گفتگویی تفصیلی که به بهانه اکران این فیلم با “شرق” انجام داده به بخشی از مشکلاتی که برای ساخت و اکران این فیلم داشته اشاره کرده است.

نکته جالب گفته های امیریوسفی جایی است که به توقیف اولیه فیلم در دوران وزارت ارشاد احمد مسجدجامعی در روزگار اصلاحات اشاره می‌کند.

بخشهایی از گفته های امیریوسفی که درباره توقیف این فیلم و حل نشدن مشکل آن در ادوار مختلف است را در ادامه می‌خوانید:

ماجراهاي  “خواب تلخ”  چگونه رخ داد؟
این را باید از مدیران قدیمی بپرسید! سال ٨٢ پروانه ساخت این فیلم گرفته شد. البته یک مقدار طول کشید، چون فیلم اولم بود و شرایطی بود که برای ساخت فیلم اول قوانین دست‌وپاگیر بیشتری بود. یکی از مشکلاتم این بود که سابقه دستیار کارگردانی در سینما نداشتم! البته فیلم کوتاه می‌ساختم. بعد از گرفتن پروانه آبان ٨٢ فیلم کلید خورد و دی‌ماه نسخه اولیه فیلم آماده بود که در جشنواره فیلم فجر در هیأت انتخاب رد شد!
چرا؟
شاید مسئله این بود که موضوع این فیلم برای آن زمان عجیب بود و البته هیأت انتخاب از نظر ساخت هم فیلم را ضعیف دانستند! بعد از ١٢ سال برای اولین‌بار اینها را می‌گویم نه به واسطه خودم چون فکر می‌کنم شان خودم و فیلم بالاتر از این حرف‌هاست ولی گفتن این حرف‌ها برای تاریخ سینما ضروری است. یادم هست حتی کار به جایی رسید که پیشنهاد دادند «خواب تلخ» آرشیو شود! می‌گفتند خیلی‌ها فیلم اولی ساخته‌اند که موفق نبوده و تو هم ناراحت نباش با انرژی شروع به ساخت فیلم دومت کن!
آن زمان رئیس سازمان سینمایی چه کسی بود؟
فکر کنم آقای حیدریان معاون وزیر و آقای مسجدجامعی وزیر بودند. البته این بحث‌ها در اداره نظارت و مرکز گسترش آن زمان پیش آمد.
تا اینکه فیلم در جشنواره کن پذیرفته شد؟
بله، فیلم را برای جشنواره کن آماده کردیم که اتفاقات خوبی هم افتاد. جایزه ویژه بخش دوربین طلایی را گرفت و یک جایزه نگاه جوان هم دریافت کرد. نقدهای مثبتی هم گرفت که می‌گفتند فیلم متفاوتی از سینمای ایران آمده و اولین فیلم ایرانی بود که طنز را برای تماشاگر خارجی شناسانده بود. البته غیر از طنز فیلم، سکانس‌های ترسناک و تلخی هم در فیلم هست که ترکیب این طنز و ترس و تلخی در کنار شخصیت‌های کمتر دیده شده از سینمای ایران «خواب تلخ» را ساخت. وقتی هم با دست پر از جشنواره کن برگشتم اولین مسئله‌ام این بود که دوباره به حس‌وحال قبل از کن برگردم و برای همین نمایشی در سینما سپیده گذاشتم که البته خیلی‌ها اصرار داشتند فیلم بکر بماند و در جشنواره فجر دیده شود. ولی همه طیف‌های سینما آمدند و فیلم را دیدند. آقای رضاداد، دبیر جشنواره فیلم را برای جشنواره سال ٨٣ در خارج از مسابقه دعوت کرد که فیلم دیده شد.
تلاش کردید که فیلم اکران شود؟
چندین‌بار تلاش کردم.
دوره آقای جلوه ؟
بله، زمان آقای جعفری جلوه و آقای شمقدری بود و در اواخر دولت اصلاحات هم برای اکران تلاش کردم که گفتند صبر کنید. ولی چشم به هم زدیم از تولید فیلم ١٢ سال گذشت!
اما هیچ‌وقت نگفتند چرا فیلم توقیف شده؟
خیر نگفتند. اگر هم مصادیقی وجود داشته باشد باید از فیلم حذف شده باشد. این سؤال برای خودم هم مطرح است که چرا ١٢ سال فیلم محروم از اکران بود.
در دوره آقای ايوبي  مشکلی برای اکران نبود؟
خیر، ولی الان درگیر حل مشکل فیلم جدیدم و منتظر اکران «آشغال‌های دوست‌داشتنی»هستم .
شما سه دوره سازمان سینمایی را طی کردید؟
با این دوره چهار دوره وسابقه توقف من در ارشاد از خیلی مدیران سینما بیشتر است!

سینماژورنال: احمد مسجدجامعی از جمله اعضای شورای شهر تهران است که از دیرباز وابستگی خاصی به جریان اصلاحات داشته است.
به گزارش سینماژورنال او در دولت دوم اصلاحات به عنوان وزیر ارشاد خدمت می کرد و همین حضور به عنوان وزیر ارشاد بود که باعث شد وقتی وارد شورای شهر هم میشود تلاش کند ارتباط نزدیکی با اهالی فرهنگ و هنر داشته باشد.
حضور یافتن در پشت صحنه برخی از تولیدات سینمای ایران نتیجه همین تلاش بود.

عضو اصلاح طلب شورا سر صحنه “قشنگ و فرنگ”
مسجدجامعی در تازه ترین مورد در پشت صحنه فیلمی حاضر شده است به نام “قشنگ و فرنگ”؛ فیلمی که از حضور بازیگرانی چون رضا کیانیان، افشین هاشمی و رعنا آزادی ور سود می برد و داستانی درباره رفاقت دو پزشک و مادران آنها را روایت می کند.
نکته جالب درباره این فیلم کارگردان آن است یعنی وحید موسائیان. این کارگردان که حضور یک سیاستمدار اصلاح طلب را در پشت صحنه فیلمش می بیند، یکی از معدود کارگردانانی بود که تولید یکی از پروژه های فاخر سینمایی دوران محمود احمدی نژاد به او محول شد.

دیدار با کارگردانی که سازمان سینمایی احمدی نژاد به او پروژه فاخر داد
موسائیان سه سال پیش از این با حمایت کامل بنیاد فارابی فیلمی فاخر به نام “فرزند چهارم” را ساخت که علیرغم صرف هزینه بالا برای تولید آن و استفاده از چهره هایی چون مهدی هاشمی، حامد بهداد و مهتاب کرامتی نه در اکران، موفق بود و نه توجه منتقدان را جلب کرد.
“فرزند چهارم” در کنار “راه آبی ابریشم” از جمله پروژه های فاخر دولت احمدی نژاد بودند که نتیجه مطلوبی را عاید سینما نکردند اما به هر حال بواسطه دریافت ردیف بودجه ویژه، شرایط مالی خوبی را برای عوامل خود رقم زدند.

تناقضی که پاسخ ندارد
اینکه یکی از سردمداران جریان اصلاحات در پشت صحنه فیلم کارگردانی ظاهر میشود که یکی از کارگردانان مقبول سازمان سینمایی متبوع دولت احمدی نژاد بوده از آن تناقضاتی است که با مرور آن و با پرهیز از به کار بردن آن اصطلاح عامیانه برای سیاست، همین قدر می گوییم که سیاست مقوله ای است بشدت غیرقابل پیش بینی!!!
جالبتر آنجاست که این سیاستمدار اصلاح طلب در این دیدار به تمجید از برخی ویژگیهای سینمای موساییان پرداخته و برای آوردن مثال نقض از این ویژگیها، بدون نام بردن از پروژه میلیاردی “فرزند چهارم” به فیلمی اشاره می کند به نام “گل چهره” که این کارگردان سه سال قبل از “فرزند چهارم” ساخته بود!