زند شفقی: نمایشگاه کرشندو ۲، نمایشگاه بسیار حرفه ای است
سینماروزان: دومین نمایشگاه گروهی هنرمندان منتخب «خط به روش حسی» با عنوان نمایش «کرشندو۲» تا روزهای پایانی اسفند در گالری «اچ» برپاست.
این روزها دومین نمایشگاه هنرجویان کوروش قاضی مراد با عنوان “کرشندو” نمایش۲ در گالری اچ برپاست. نمایشگاه گروهی که بیشتر هنرمندان حاضر در این نمایشگاه برای نخستین بار است که اثرشان در گالری در معرض دید مخاطبان قرار می گیرد. حاضران در این نمایشگاه بیش از سه سال است که در دوره های خط حسی کوروش قاضی مراد شرکت کرده اند و براساس یک رقابت سالم و حرفه ای و سه مرحله داوری از میان ۲۲ هنرمند به این نمایشگاه راه پیدا کرده اند.
کوروش قاضی مراد، کیانوش معتقدی و علی زند شفقی داوری آثار راه یافته به نمایشگاه را بر عهده داشته اند.
در این نمایش(خط حسی) ۱۰ هنرمند با ۱۹ اثر حضور دارند و هر هنرمند با رویکرد و مدیای شخصی خود، اثرش را خلق کرده است. این نمایشگاه تا پایان سال برپا خواهد بود.
کوروش قاضی مراد درباره چگونگی شکل گیری نمایشگاه کرشندو گفت:
نمایشگاه، محصول بیش از پنج سال همکاری با هنرجویانی است که در دوره‌های خط حسی شرکت کردند؛ دوره‌هایی که در آنها احساس و ذهنیتِ هنرجو اهمیت بسزایی دارد و حرف اول را می زند. ایده این کلاس‌ها، بسط یافته کلاس‌های طراحی و فرم فضا در خط فارسی است که حدود ۱۵سال قبل در موسسه ویژه برگزار می‌کردم.
وی ادامه داد: در این دوره ها هدف آن است که آثار خلاقانه و متفاوت باشد. ما در این دروه ها به غیر از اصول اولیه، موضوع از پیش تدوین شده‌ای نداریم و طراحی دوره‌ها در خودِ کلاس و بر اساس پتانسیل جمع و نگاه فردی هنرجویان انجام می‌شود. هنرجو در این کلاس‌ها باید بی قضاوت، از ابتدا خود را رها کند و سپس به شخصیت خط حسی خود و نمایش نقاشانه آن بپردازد. آثار نهایی نمایشگاه از بین آثار ۲۲ هنرجوی خانم و آقا انتخاب شده‌اند و باید تاکید کنم که همه هنرمندان شرکت کننده در کلاس‌های من، مستعدّ و صاحب پشتکار هستند؛ اما به هر حال بیست اثرِ نهایی این نمایشگاه، حاصل انتخاب داورانی بود که معیارهای خودشان را داشته‌اند؛ هر چند در نمایشگاه‌های گروهی همواره محدودیت‌هایی از بابت تعداد آثار و فضای ارائه نیز وجود دارد.
این هنرمند افزود: من چون نمی خواستم در داوری آثار هنرجویانم، احساس عاطفی خودم تاثیر بگذارد و انتخاب های درستی داشته باشم از این رو، از نخستین نمایشگاه داوران دیگری را نیز در انتخاب آثار سهیم کردم تا احساس خودم در انتخاب آثار به تنهایی دخیل نباشد و دو داور دیگر با قضاوت معیارهای خودشان موثر در قبول یا حذف شرکت کننده باشند. به نظرم اتفاقا این شیوه برگزاری نمایشگاه موجب می شود که فضای بسیار حرفه ای شکل بگیرد.
این هنرمند در تعریف شیوه «خط به روش حسّی» افزود: خط به روش حسی یا خط حسّی، یعنی خطی که شما را بیشتر درگیر حسِّ کلمات و حسّ خودتان و بیان آن می‌کند. با این که این شیوه از بستر خط و نوشتار می‌آید، اما ما در این روش به کسی خط آموزش نمی‌دهیم و خوشنویسی نمی‌کنیم؛ بلکه از خط در فضای نقاشی بهره می‌بریم و در واقع این آثار کاملاً در حیطه نقاشی قرار می‌گیرد. ما در این شیوه با نقاشی مواجهیم که اساس کارش حروف است. از سوی دیگر، بر خلاف تصوّر شایع، خط به روش حسّی، خط خطی کردن نیست! پشت این کارها ساعت‌ها تمرین، ممارست، مطالعه و آموزش قرار دارد.
مبدع خط «سریر» درباره عنوان نمایشگاه نیز بیان کرد: کرِشنْدو، اصطلاحی است در موسیقی به معنای بلندترشدن تدریجی صدا تا رسیدن به اوج. در یک اجرای کُرال، کرشندوی ترکیبی ممکن است برای ایجاد حس عاطفه یا قدرت استفاده شود؛ زیرا صداها در کنارهم جلوه‌ای تکان دهنده خواهند داشت. کرِشنْدو ناظر به این مفهوم است که روح، احساس و انرژی هنرمند همچون رقصنده‌ای روی بوم با او حرکت می‌کند.
به گفته قاضی مراد، هدف «خط به روش حسّی» کنار گذاشتن خط نیست؛ بلکه این روش در پی بازکردن نگاه جدید در نقاشی است که در آن، الِمان‌ها خط هستند و چیدمان نهایی، نقاشی است.
کیانوش معتقدی، درباره نمایشگاه کرشندو ۲ گفت:
این نمایشگاه منتخبی از آثار هنرجویان کوروش قاضی مراد است. انتخاب و گزینش آثار در دو مرحله انجام پذیرفت. مرحله اول توسط قاضی مراد با کمک چهار هنرمند ارشد دوره های او که در نمایشگاه قبلی کرشندو در گالری سهراب حضور داشتند انجام شد و در مرحله دوم کیانوش معتقدی و علی زند شفقی (مدیر گالری اچ) به همراه کوروش قاضی مراد آثار نهایی را انتخاب کردند.
او افزود: در این نمایشگاه رویکرد هنرمندان به استفاده از عنصر خط در نقاشی و عبور از معنا و فرم های آشنای خوشنویسانه مورد نظر است. داوران کوشیدند تا نمونه های ممتازی از همین رویکرد نقاشانه را در گستره ایده پردازی های نو و خلاقانه گزینش کنند. از این نظر آثار ارایه شده دارای ویژگی مشترک نقاشی با خط را با تکیه بر خط حسی و تکنیک آزاد و رها هستند.
این منتقد هنری گفت: مجموعه آثار ارائه شده در این نمایشگاه، چشم انداز تازه ای به تجربه کار نقاشی با خط را در میان زنان هنرمند معاصر معرفی و به نمایش می‌گذارد.
در این میان برخی آثار از نظر تکنیک و نوع بیان، مسیری مشابه کارهای کوروش قاضی مراد را به یاد می‌آورند و در مواردی هنرمندان توانسته اند تا به بیان شخصی و متفاوت از آثار استادشان برسند که بسیار ارزشمند و قابل توجه هستند.
او افزود: در یک دهه اخیر حضور زنان هنرمند در عرصه نقاشیخط به نسبت گذشته پر رنگ تر شده و علاقه به خلق آثار نوین با تلفیق خط و نقاشی بیش از گذشته رشد و توسعه یافته است.
ویژگی اصلی آثار این نمایشگاه ،پرهیز از تکرار ساختارهای مرسوم در نقاشیخط معاصر و ارایه پیشنهاداتی برای تلفیق نقاشی با خط در فضاهای تصویری جدید است و همین امر موجب شده که این آثار بیشتر در حوزه نقاشی قرار بگیرند، تا خط.
علی زند شفقی هنرمند و مدیر گالری اچ گفت: سال گذشته نیز قرار بود که نمایشگاه کرشندو یک در گالری اچ برگزار شود، از این رو سال هاست که در جریان و روند کلاس های کوروش قاضی مراد و هنرجویان او هستم.
او افزود: به نظرم شیوه برگزاری این نمایشگاه بسیار حرفه ای است و قاضی مراد برای این که تنها نظرات و سلیقه خودش را برای انتخاب آثار اعمال نکند، با انتخاب دو هنرمند و مدیر هنری، راه یابی آثار به نمایشگاه را به واسطه داوری گذاشته است.
این مدیر هنری ادامه داد: در مرحله نخست ۲۲ هنرمند و هنرجوی کوروش قاضی مراد؛ آثارشان را در بوته انتخاب داوران گذاشتند و پس از آن با دیدگاه هایی که از سوی داوران مطرح شد، آثاری را خلق کردند و پس از داوری، تعدادی از هنرجویان از داوری کنار گذاشتند و در مرحله بعد ۱۰ نفر به نمایشگاه راه یافتند.
زند شفقی ادامه داد: آثاری که به نمایشگاه “کرشندو” نمایش۲ راه پیدا کرده اند، آثار قابل تاملی هستند و هنرمندان حاضر در این نمایشگاه توانسته اند آثاری خلق کنند که رویکرد برخورد با خط در آن بسیار نقاشانه است و بسیار خلاقانه هستند. به نظر من این نمایشگاه گروهی یک سر و گردن از نمایشگاه هایی گروهی که برگزار می شود، بالاتر است.
در این نمایشگاه ۱۰ هنرمند با ۱۹ اثر حضور دارند. داوری آثار را کیانوش معتقدی و علی زندی‌شفق بر عهده داشته‌اند. آثار سلماز اسدی، الناز بدیعی، هلیا رضایی، مهدیه شریفی، مریم شکوهی، ماهی صفویه، زری کمیلی، محدثه موقر، دینا نطاق نیای طهرانی و روشنک وحیدی به نمایش گذاشته می‌شود.
نمایش ۲ «کرشندو» از سوم تا پایان اسفندماه در گالری «اچ» واقع در خیابان شریعتی، روبه‌روی دولت، کوچه میرزا تاراج، پلاک ۱۰ برپاست.