سینماروزان: دست‌هاي رسانه ملي د‌‌ر عرصه برنامه‌سازي و سريال د‌‌ر چند‌‌ سال اخير خالي‌تر از آن بود‌‌ه كه حالا با اعمال مميزي‌هاي سليقه‌اي، مخاطبان و كارگرد‌‌ان‌هاي باقي ماند‌‌ه را هم از د‌‌ست بد‌‌هد‌‌. اما ظاهرا مد‌‌يران رسانه ملي تمايلي به مذاكره با كارگرد‌‌ان‌ها براي اعمال اصلاحيه‌ها ند‌‌ارند‌‌ و د‌‌ر تصميم‌گيري‌هاي تازه‌شان به اين نتيجه رسيد‌‌ه‌اند‌‌، سريال‌هاي آماد‌‌ه را به شيوه خود‌‌شان تد‌‌وين كنند‌‌.

به گزارش سینماروزان و به نقل از “اعتماد” با اين همه بعد‌‌ از كوچ برخي هنرمند‌‌ان به شبكه نمايش خانگي و با تغيير مد‌‌يريت د‌‌ر سازمان صد‌‌ا و سيما، بعد‌‌ از گذشت سال‌ها، روند‌‌ اعتماد‌‌سازي ميان كارگرد‌‌ان‌ها از سر گرفته شد‌‌ و برخي از آنها به تلويزيون بازگشتند‌‌. احمد‌‌ اميني يكي از آنهاست كه اين روزها سريال «ماه و پلنگ»را روي آنتن د‌‌ارد‌‌.

او كه پيش از اين با ساخت مجموعه‌هايي چون «نخستين شب آرامش» و «بي‌گناهان» كارنامه سريال‌سازي خود‌‌ را پربار كرد‌‌ه بود‌‌، به تازگي به خاطر اعمال مميزي فراوان د‌‌ر سريال «ماه و پلنگ» از اد‌‌امه ساخت آن انصراف د‌‌اد‌‌ه است. او د‌‌ر تازه‌ترين اظهارات خود‌‌ از كساني حرف زد‌‌ه كه د‌‌ر تلويزيون فيلم را به سليقه خود‌‌شان مجد‌‌د‌‌ا كارگرد‌‌اني مي‌كنند‌‌: «احساس كارگرد‌‌اني د‌‌ر اين پروژه ند‌‌ارم چون د‌‌وستاني د‌‌ر تلويزيون هستند‌‌ كه به جاي نويسند‌‌ه و كارگرد‌‌ان فكر كرد‌‌ه و ايد‌‌ه‌هاي‌شان را اجرا مي‌كنند‌‌.من سال‌هاست با تلويزيون كار كرد‌‌ه‌ام و تا به حال چنين تجربه‌اي ند‌‌اشتم كه ناظر پخش روي ريتم سكانس، نورپرد‌‌ازي، حركت د‌‌وربين، شخصيت‌پرد‌‌ازي و موارد‌‌ي از اين د‌‌ست نظر د‌‌اشته باشد‌‌ و نظرش را اعمال كند‌‌.»

«ماه و پلنگ» بر خلاف د‌‌و مجموعه «نخستين شب آرامش» و «بي‌گناهان» تا اينجا نتوانسته نظر منتقد‌‌ان را به خود‌‌ جلب كند‌‌، با اين همه اميني گفته «آنچه شما مي‌بينيد‌‌، كاري نيست كه ما به آن فكر كرد‌‌ه‌ايم.»

او همچنين عنوان كرد‌‌ه بسياري از د‌‌يالوگ‌ها، مسير قصه، بسياري از جمله‌ها، شخصيت‌ها و روابط كه با د‌‌قت و با توجه به قواعد‌‌ تلويزيون طراحي شد‌‌ه‌اند‌‌ د‌‌ستخوش حذف و مميزي شد‌‌ه‌اند‌‌ و اين موارد‌‌، مجموعه را ناقص و الكن كرد‌‌ه است.

به گفته اين كارگرد‌‌ان تعد‌‌اد‌‌ و شكل مميزي‌هاي «ماه و پلنگ» به قد‌‌ري است كه مي‌شود‌‌ از روي آنها كتاب چاپ كرد‌‌. او با تاكيد‌‌ بر اينكه پيش از اين تجربه‌اي اينچنيني با تلويزيون ند‌‌اشته عنوان كرد‌‌ه مميزي‌ها شامل شيوه كارگرد‌‌اني، مونتاژ و حتي تصويربرد‌‌اري مي‌شود‌‌.

سعيد‌‌ مطلبي، فيلمنامه‌نويس اين مجموعه نيز وعد‌‌ه د‌‌اد‌‌ه كه به زود‌‌ي سكانس‌هاي حذف شد‌‌ه را د‌‌ر فضاي مجازي منتشر مي‌كند‌‌ تا همه بد‌‌انند‌‌ اين حذفيات چقد‌‌ر غيرحرفه‌اي، غرض‌ورزانه و از روي بي‌اطلاعي و بي‌د‌‌انشي است.
اين فيلمنامه‌نويس د‌‌ر اد‌‌امه ياد‌‌آوري كرد‌‌ه براي توليد‌‌ يك مجموعه تلويزيوني از پول بيت‌المال استفاد‌‌ه مي‌شود‌‌ و برخي با اعمال سليقه‌شان روند‌‌ كار را مختل مي‌كنند‌‌.

اين د‌‌ر حالي است كه فيلمنامه «ماه و پلنگ» طبق روال مرسوم د‌‌يگر سريال‌هاي تلويزيون، بعد‌‌ از عبور از فيلترهاي مختلف به مرحله ساخت رسيد‌‌ه و بعد‌‌ از آن هم ناظر كيفي زمان ساخت سریال، كنار پروژه حضور د‌‌اشته است؛ ناظري كه بر تمام جمله‌ها و كلمات فيلمنامه نظارت کرده تا چيزي خارج از آنچه نوشته شد‌‌ه، ساخته نشود‌‌.

سینماروزان/محمدصادق عابدینی: وكلا دل‌خوشي از نشان دادن چهره يك وكيل در سريال‌هاي تلويزيوني ندارند. هنوز داستان پركشمكش مجموعه تلويزيوني «درحاشيه» و اعتراض كانون وكلاي دادگستري به اين سريال چندان قديمي نشده است.

به گزارش سینماروزان و به نقل از “جوان: در نامه رئيس كانون وكلا به محمد سرافراز، رئيس وقت سازمان صداوسيما، اين‌گونه آمده بود: «پخش برخي از سريال‌ها و برنامه‌ها به ويژه برنامه طنز «در حاشيه» در شبكه سوم سيماي جمهوري اسلامي با لودگي و ايجاد اتهام، خواسته يا ناخواسته هجمه فرهنگي گسترده‌اي را به حرفه مقدس وكالت وارد نموده است و اين قشر فرهيخته را كه در نهادينه‌كردن قانون‌گرايي و عدالت‌گستري و تأمين امنيت قضايي نقش عمده‌اي به عهده دارد مورد تمسخر و تحقير قرار داده است». بعد از آن هم سريال «تنهايي ليلا» بود كه اعتراض وكلا را در پي داشت و باز هم داستان نامه‌نگاري به رئيس سازمان صداوسيما پيش آمد. وكلا نشان داده‌اند نسبت به هرگونه اتفاقي كه چهره حرفه وكالت را تحت‌الشعاع قرار دهد، تند عمل كرده و مماشات نخواهند كرد.

اين‌بار هنوز وكلا در برابر اتفاقاتي كه براي كاراكتر‌هاي وكيل در سريال‌هاي «هشت و نيم دقيقه» و «ماه و پلنگ» رخ داده است، واكنشي از خود نشان نداده‌اند، شايد منتظرند ببينند اين بار تلويزيون مي‌خواهد جلوه وكلا را در سريال‌هاي تلويزيوني‌اش باز‌سازي كند يا مانند مجموعه‌هايي كه كانون وكلا نسبت به آنها اعتراض دارد، تلقي تمسخر و تحقير وكلا از اين سريال‌ها خواهد شد.

نيمه پر ليوان حضور وكلا
داشتن وكيل هنوز براي خانواده‌هاي ايراني جا نيفتاده است. بهمن كشاورز، رئيس اتحاديه سراسري كانون وكلاي دادگستري مي‌گويد: فرهنگ «وكيل خانواده» هنوز در ايران مانند كشورهاي ديگر جا نيفتاده است و در زمان رويارويي با مشكلات است كه خانواده‌ها به ياد وكيل مي‌افتند. اين در حالي است كه در تمام دنيا توصيه مي‌شود كه در جرايم مهم وكيل حضور داشته باشد، زيرا در جرايم كم‌اهميت مانند توهين امر دفاع، امر ساده‌اي است و ارزيابي و قضاوت نيز چندان چالشي نخواهد بود. در خصوص مسائل قضايي، وكيل و قاضي و مقامات قضايي بايد مستند به قانون و براساس اصول حقوقي اظهارنظر كنند.

اگر جنبه‌هاي فرهنگ‌سازي مجموعه‌هاي تلويزيوني را در نظر بگيريم همين كه در سريال‌هايي مانند «هشت و نيم دقيقه» و «ماه و پلنگ» خط اصلي داستان بر اساس طرح دعواي حقوقي از طريق مراجعه به وكيل و پيشبرد ماجرا از طريق حضور وكيل پيش مي‌رود را مي‌توان به فال نيك گرفت. اينكه مردم بياموزند با وكيل بهتر و زودتر به حق‌شان مي‌رسند و مي‌توانند در دعوايي حقوقي كه در آن محق هستند، پيروز شوند، به جا افتادن ايده هر خانواده ايراني يك وكيل پيش برويم.

نيمه خالي ليوان حضور وكلا
وكلا در سريال‌هاي تلويزيوني چهره واقعي از يك وكيل را به نمايش نمي‌گذارند همان طور كه چهره‌اي كه تلويزيون از پليس نمايش مي‌دهد با آنچه حضور نيروي انتظامي در جامعه ترسيم مي‌كند، متفاوت است. در حالي كه اين‌گونه سريال‌ها معمولاً هم مشاور حقوقي و هم مشاور انتظامي دارند.
در مجموعه سريال «هشت و نيم دقيقه» شاهد آن هستيم كه فرزند وكيلي كه پرونده حقوقي مربوط به احقاق حقوق قهرمان داستان «يكتا» را بر عهده دارد ربوده شده و با تهديد اينكه در صورت پيگيري ماجرا فرزند معلول وكيل كشته خواهد شد، وي را مجبور به عقب‌نشيني مي‌كنند. در مجموعه «ماه و پلنگ» نيز شاهد آن هستيم كه وكيل جوان در پرونده‌اي كه مي‌داند موكلش مجرم است، اتومبيلي گران‌قيمت را به عنوان هديه يا همان رشوه قبول مي‌كند و با تطميع شاهدان پرونده كاري مي‌كند كه آنها شهادت‌شان را پس بگيرند. شايد اين دو موضوع را هيچ كدام از وكلاي كاربلد دادگستري نپذيرند و اين رفتار را تخريب جايگاه وكيل بدانند.

آیا باید وکیل بازی را تعطیل کرد؟

با اين اوصاف آيا پرداختن به وكيل و وكالت را بايد در سريال‌ها تعطيل كرد يا  فقط چهره‌اي كاملاً موجه از وكلا را به نمايش گذاشت؟! حامد عنقا فيلمنامه‌نويس و حقوقدان كه به خاطر نگارش سريال «تنهايي ليلا» با انتقادهايي روبه‌رو شد، مي‌گويد: «اگر من نانوايي را نشان دهم كه شب وقتي به خانه مي‌رود همسرش را كتك مي‌زند كل جامعه بايد اين‌گونه برداشت كنند كه هر نانوايي كه شب به خانه مي‌رود همسرش را كتك مي‌زند؟ يا اگر فيلمساز و بازيگري را نشان دهيم كه در فيلمي به زنش خيانت مي‌كند، معني‌اش اين است كه همه فيلمسازهاي ما خيانتكارند؟ اگر قرار باشد با چنين تفكري جلو برويم كه صد‌سال هم نمي‌توانيم يك فيلم و سريال بسازيم و اصلاً اگر در فيلم و سريال‌سازي را تخته كنيم و برويم كه بهتر است. ضمن اينكه براي اعتمادسازي مردم صنوف سعي كنند خودشان تلاش بيشتري براي صنفي كه در آن هستند انجام دهند. چرا همين كانون وكلا اعلام نمي‌كند كه در جلسات هفتگي شوراي قضايي‌شان به چند وكيل اخطار مي‌دهد يا پروانه كاري چند وكيل را به دليل تخلفات قانوني لغو يا باطل مي‌كند؟ حالا نشان دادن يك وكيل بد در سريال ما وجهه وكلا را خراب مي‌كند؟»
در اين شب‌ها مجموعه‌هاي «ماه و پلنگ» و «هشت‌و‌نيم دقيقه» دو تصوير از وكلا را به نمايش گذاشته‌اند. بيننده‌هاي تلويزيون مي‌توانند قضاوت كنند كه آيا اين پرداخت به موضوع دعواي حقوقي مي‌تواند چهره واقعي از وكالت را نشان دهد يا  خير و اينكه اين تصوير قادر است به جا افتادن داشتن وكيل در خانواده‌هاي ايراني كمك كند يا نه!