سینماروزان: سیامک صفری بازیگر باتجربه تئاتر که در این حیطه از هنر سابقه فعالیتهای طولانی و به یادماندنی دارد اخیرا در سینما هم فعالیتهایش بیشتر شده است.

به گزارش سینماروزان “اعترافات ذهن خطرناک من” و “آخرین بار کی سحرو دیدی؟” از جمله آخرین کارهای سینمایی این بازیگر است.

صفری در تازه ترین گفتگویش که با “اعتماد” انجام شده ادعا کرده می تواند حتی از محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه دولت یازدهم هم در تئاتر بازی بگیرد.

صفری می گوید: اگر من كارگردان باشم تئاتري روي صحنه مي‌برم و به آقاي ظريف وزير امور خارجه هم يك نقش مي‌دهم. اگر من كارگردان باشم مي‌دانم آقاي ظريف را در كارم كجا بنشانم. اگر منِ كارگردان قاب را بشناسم و دركي از ميزانسن داشته باشم، مي‌توانم از هر كسي بازي بگيرم.

وی ادامه می دهد: در برخورد با بازيگر دو انديشه وجود دارد، گاهي ما با بازيگر خلاق مواجه هستيم، يك وقتي ما با بازيگران ابزار مواجه هستيم. تو مي‌تواني به شرط كارگردان بودن، از هر دو بازيگر بازي بگيري.

صفری درباره یکی از مشکلات این روزهای تئاتر بیان می دارد: وقتي كارگردان‌ها فرصت تدوين خودشان را ندارند، تجربه شكل نمي‌گيرد. در مورد نمايشنامه‌نويسي هم اين مساله صادق است نمايشنامه‌نويس زماني مي‌تواند رشد كند و پيدا شود كه تئاتر باشد. تئاتر استانيسلاوسكي وجود داشت كه چخوف كنارش رشد كرد. «مولير» شكسپير، در كنار يك تئاتر بود و به آن تكيه داد.

سیامک صفری

سینماژورنال: علی رفیعی کارگردان خبره تئاتر که معدود تجربیات سینمایی اش یعنی “ماهیها عاشق میشوند” و “آقایوسف” در زمره بهترین آثار تاریخ سینمای ایران جای می گیرند به تازگی در مراسم آکادمی سالانه سمندریان مورد تقدیر قرار گرفت.

به گزارش سینماژورنال این تقدیر بهانه ای شد تا او بخشی از درددلهای خود را که مهمترین آنها طلب 250 میلیونی از معاونت هنری است برای “شرق” بازگو کند.

علی رفیعی بابت اجرای “خاطرات و کابوسهای یک جامه دار…” از تالار وحدت طلب دارد و همین طلب باعث شده که برای اجرای نمایش بعدی اش به جای تالار وحدت سراغ تماشاخانه ایرانشهر برود.

معاونت هنری طفره می رود

رفیعی می‌گوید: فعلا با محدودیت‌های متعددی از بابت شروع کار تئاتر مواجه هستم که منشأ آن، پولی است که قرار بوده تالار وحدت بابت ٢٥٠ ‌میلیون تومانی که شرکت تیکت براي فروش بلیت پرداخت کرده، به ما بپردازد. برخلاف قرار قبلی این پول را به ما نمی‌پردازند و در حقیقت تالار وحدت مسئول این پرداخت‌نشدن نیست بلکه معاونت هنری وزارت ارشاد است که از پرداخت این مبلغ هنوز هم دارد بی‌دلیل طفره می‌رود. همین خودش ترمز بسیار بزرگی برای شروع مجدد تئاتر است.

او چنین رفتاری را از معاون هنری که متولی هنر یک مملکت است بعید می‌داند؛ حتی فکر اینکه یک ‌بار دیگر بخواهد در تالار وحدت کار کند آزارش می‌دهد مادامی‌که این مدیریت حاضر در آنجا باشد از چنین تصمیمی هم پرهیز می‌کند و اصلا فکرش هم به ذهن دکتر علی رفیعی خطور نخواهد کرد.

اجرای تئاتر بعدی در ایرانشهر
از آنجا که این کارگردان باید برای کار بعدی‌اش از تالار وحدت چشم بپوشد با اختلاف ٥٥٠ تا ٦٠٠ صندلی، سالن ایرانشهر را مناسب می‌داند. به نظرش برخلاف مدیریت معاونت هنری، مدیریت تالار ایرانشهر از او بسیار استقبال کرده و شرایط دعوت را طوری پیش برده که در نهایت همه چیز به نفع این کارگردان و گروهش باشد. گروه از هم‌اکنون می‌تواند تمرین‌هایش را شروع کند و از فرودین ٩٦ هم به مدت سه ‌ماه سالنی را در اختیارش می‌گذارند که بتواند هزینه‌های گروه را جبران کند. او تأکید می‌کند مدیریت ایرانشهر با صمیمیت و گرمی از او دعوت کرده و خواهان اجرای اثری در ایرانشهر در سال آینده است. او از رجبی‌معمار و حسین پارسایی، مدیران ایرانشهر، نام می‌برد که پیگیری‌هایشان بسیار دلگرم‌کننده است برای اینکه هنرمندی مشتاقانه‌تر دل به تئاتر بدهد آن هم در شرایطی که برخی از متولیان فرهنگ و هنر کشور به دنبال اهداف شخصی خودشان هستند تا اینکه دلسوز فضای فرهنگی باشند و بخواهند آثار درخور تأملی به روی صحنه بیاورند.

دکتر رفیعی به‌ناچار باید از متنی که برای تالار وحدت در نظر گرفته چشم بپوشد و به سراغ متنی برود که از تعداد بازیگران محدودتری برخوردار باشد برای اینکه بتواند به‌جای یک سالن ٧٠٠ نفری در یک سالن ٢٠٠ نفری از عهده هزینه و دستمزدهای منصفانه هنرمندان گروه بربیایند.

بازنویسی “سالتو”
او این روزها به دلیل دوربودن زمان اجرای کار بعدی‌اش، فرصت را مناسب دیده برای اینکه فیلم‌نامه “سالتو” را بازنگری و بازنویسی كند و آن را با آخرین تغییرات لازم به‌زودی در اختیار تهیه‌کننده‌ای قرار دهد، که پیش‌ازاین برای این منظور صحبت‌هایی انجام داده‌اند.

رفیعی برای تالار وحدت نمایش‌نامه “سربازها” اثر لنتس، نمایش‌نامه‌نویس قرن هفدهم آلمانی را در نظر گرفته بود که این متن را خودش از فرانسه به فارسی برگردانده است. این کار ٢٠ تا ٢٢ بازیگر می‌خواهد و کار بسیار دشواری است به لحاظ اجرای میزانسن و همچنین به لحاظ فهم متن و هم به لحاظ ارکستراسیون که فعلا از انجامش به دلیل این نگاه‌های بازدارنده معاونت هنری چشم‌پوشی کرده است.

یک روز خاطره‌انگیز از دانشمند بزرگ…
همچنین او در نظر دارد نمایش «یک روز خاطره‌انگیز از دانشمند بزرگ وو» را که متنی از نمایش‌های کلاسیک چینی است، برای یک‌ بار دیگر اجرا کند چون به نظرش اجرای قبلي‌اش در اسفندماه ٨٦ به دلیل برخورد با آخر سال با ناکامی مواجه شد و هم‌اکنون این کارگردان می‌خواهد با بازنگری در شیوه اجرائی و بازیگری با یک تیم تازه‌تر آن را دوباره به صحنه بیاورد و اگر هم یکی، دو نفر از بازیگران از تیم گذشته همراه این گروه باشند، با نقش‌های متفاوتی در اجرای اخیر حضور خواهند داشت. درهرحال چون این متن هشت یا ٩ بازیگر می‌خواهد برای یک سالن کوچک‌تر از تالار وحدت مناسبت بیشتری دارد و این بار با نگاه تازه‌ای به صحنه خواهد آمد.

اینها تئاتر و اصلا هنر را نمی خواهند
دکتر رفیعی می‌داند که در این بازی برخی افراد خواسته‌اند سودجویی کنند و نخواسته‌اند پیگیر چنین سودجویی کلانی باشند و دلش هم نمی‌خواهد که برای ٢٥٠ ‌میلیون وکیل بگیرد و از معاونت هنری شکایت کند چون در شأن خودش نمی‌بیند که به خاطر این پول متولی هنر کشور را زیر سؤال ببرد و دلش می‌خواهد مادامی‌که زنده است از این سودجویی در هر جایی نام ببرد و درواقع دلش می‌خواهد که اگر اینها یک جو احساس و عذاب وجدان دارند و دلشان نمی‌خواهد جفایی به اهل هنر کنند خودشان کلاهشان را قاضی کنند و این حق طبیعی و مسلم یک گروه تئاتری را به ایشان برگردانند وگرنه در این بازی بی‌قاعده که نمی‌شود چنین ماجرایی را پیگیری کرد مگر خودشان دلسوز باشند و حق را ناحق نكنند. او تأکید می‌کند اینها تئاتر و اصلا هنر را نمی‌خواهند؛ وگرنه به‌دروغ نمی‌گفتند که هنر می‌خواهیم اما در حق هنرمندانش جفا بکنند.

سینماژورنال: رضا کیانیان در کنار آن که بازیگر خوبی است نویسنده خوبی هم هست. سالهاست دلنوشته ها و یادداشتهایش را در رسانه های مختلف خوانده ایم ضمن اینکه گفتگوهایش با چهره هایی نظیر محمدعلی فردین هم به کتبی پرتیراژ بدل شده است.

به گزارش سینماژورنال شاید خیلیها ندانند که ذوق نوشتن کیانیان از سابقه روزنامه نگاری او نشأت گرفته است. سالها پیش از این کیانیان وقتی نوجوان برای روزنامه “اطلاعات” خبرنگاری می کرد.

این هنرمند توانان در یادداشتی زیبا که به مناسبت روز خبرنگار نگاشته است و در “اعتماد” منتشر کرده به ذکر خاطراتی از دوران خبرنگاری پرداخته است و از جمله خاطره ای از عکس خبرنگاریش که باعث شده بود برخی گمان کنند او اعتیاد دارد!

سینماژورنال متن کامل یادداشت کیانیان را ارائه می دهد:

وقتي ١٥ساله بودم خبرنگار روزنامه اطلاعات شعبه خراسان شدم. بعد از مدت كوتاهي قرار شد عكسم در روزنامه، صفحه مخصوص خراسان چاپ شود. رفتم استوديو موگه پيش مصطفي. گفتم يك عكس هنري از من بگير! آن روزها تازه مد شده بود (حداقل در مشهد) براي پرتره يك طرف صورت را تاريك‌تر مي‌كردند.

رضا هروييني شده، چون لب‌هاش سياهه

اين عكس را به دفتر روزنامه دادم و چند روز بعد، يك خبر كوتاه چندخطي، وسط يكي از ستون‌ها چاپ شد، با همان عكس و زير آن نوشتند: «رضا كيانيان هنرمند جواني از مشهد». به زحمت كسي مي‌توانست آن عكس و خبر را ببيند. اما خودم به راحتي آن را ديده بودم و چند نسخه از روزنامه را هم از دفتر برداشته بودم كه به همه نشان بدهم. به ثبت رسيده بودم. اما خوشحالي من به زودي تبديل به خجالت شد، چون پيرمردهاي مسجد محل كه من هم عضو ثابت آنجا بودم، عكس را ديده و گفته بودند: «رضا هروييني شده، چون لب‌هاش سياهه، صورتش هم سياهه».

تمام نسخه های روزنامه را جمع کردم

حالا من جلوي چشم‌شان بودم كه نه لب‌هام و نه صورتم، هيچ كدام سياه نبود، اما به آن عكس استناد مي‌كردند و خودم را باور نمي‌كردند. چاره‌اي نداشتم، فقط سعي كردم تمام نسخه‌هاي روزنامه- حداقل اونايي كه تو محل‌مان پخش شده بود- را جمع كنم تا به مدرسه و به دست مدير و ناظم‌مان نرسد… !

هنوز انجمن صنفي روزنامه‌نگاران باز نشده

الان ٦٥ساله شدم و هنوز هم خودم را جزو روزنامه‌نگاران مي‌دانم؛ گاهي مطلبي، مقاله‌اي و… مي‌نويسم و گاهي هم با اين و آن مصاحبه مي‌كنم و اينجا و آنجا چاپ مي‌كنم. خب، سينماگر هم هستم. آقاي روحاني درمورد سينما، بعد از انتخاب شدن بلافاصله به قولش عمل كرد و خانه سينما را باز كرد و به خيلي از قول‌هاي ديگرش هم عمل كرد، حتي به قول‌هاي جهاني‌اش. اما هنوز انجمن صنفي روزنامه‌نگاران باز نشده.

من در روز خبرنگار به خاطر همه خبرهاي خوبي كه خودشان و همكاران‌شان آفريده‌اند، به همه خبرنگاران تبريك مي‌گويم و همچنان منتظرم براي يك خبر خوب ديگر؛ باز شدن انجمن صنفي روزنامه‌نگاران.