پرونده باز است+هفت بهار نارنج+…؛ آثار برگزیده فجر از منظر پاسداشت زبان فارسی
سینماروزان/هاتف مظفری: داوران آثار جشنواره فیلم فجر از چشم‌انداز پاسداشت زبان فارسی با ارائه بیانیه‌ای، آثار برگزیده خود در جشنواره فجر۴۱ را معرفی کرد.
متن بیانیه را بخوانید:
به‌نام خدای هنرآفرین
زبان فارسی دربردارنده‌ی شاخصه‌های فرهنگی، تمدنی و نشانگانیِ یک ملت ِ باپیشینه و فرهنگ‌آفرین است و این شالوده‌ی تمدنی به جایگاهی فراتر از یک زبان رسیده است.
زبان فارسی، زبانی سرشار از دانش، احساس و اندیشه است و در درازنای قرن‌ها با کوشش هنرمندان، ادیبان و اندیشمندان بی‌شمار، با آرایه‌های متنوع ادبی و هنری آراسته شده و در جهان، نامبردار گشته است.
این زبان، در عین‌حال، کارا، ساده و زودآموز است و نیروی ترکیب‌سازی شگرفی دارد و می‌توان آن را به آسانی به دیگران آموخت.
چندسالی از پیشنهاد رادیو ایران برای اختصاص جایزه‌ای ویژه برای پاسداشت زبان فارسی در جشنواره فیلم فجر می‌گذرد. در این بازه‌ی زمانی با آنکه این پیشنهاد بسیار با استقبال روبرو شده اما با توجه به دشواریهای پیش رو هنوز ساز و کار اجرای آن عملی نشده است.
رادیو ایران در این چندسال دست‌به‌کار شده و با بهره‌گیری از کارشناسان زبده ادبی و سینمایی به این مهم اقدام میکند و فیلم‌های برگزیده را از منظر پاسداشت زبان و ادب فارسی معرفی می‌نماید.
به‌باور ما پاسداشت زبان فارسی، پاسداشت همبستگی و یکپارچگی ایرانیان است، این پاسداشت، ارج‌گذاری به فرهنگ، هنر و ادب است از این‌رو توجه به آن اهمیتی ویژه دارد.
سینما از نگاهی جامع هنرهاست و تولید در سینما بر اساس فیلمنامه صورت می‌پذیرد و فیلمنامه به‌تنهایی یک اثر هنری و ادبی است، اما طبیعتا ارزش آن دارای مراتبی است که ضروری است به آن اهمیت داده شود.
آثار سینمایی چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر از چشم‌انداز قوت زبانی و بهره‌گیری از ظرفیت‌های زبان و ادب فارسی بررسی شد و با توجه به این سنجه‌ها نتیجه بررسی در پی می‌آید.
1- توجه به گستره‌ی ایران فرهنگی و همبستگی ایرانیان و زبان فارسی به‌عنوان عامل همبستگی و یکپارچگی ایران
2-بهره گیری هنرمندانه از ادبیات غنی، اشعار، مثل‌ها و متل‌ها، زبانزدهای ایرانی در نگارش فیلمنامه،
3- پدید آوردن فضایی ایرانی با بهره‌گیری از ظرایف فرهنگ ایرانی و اسلامی، همچون تاریخ، معماری و موسیقی ایرانی،
4- پرهیز از نادرست‌گویی، غلطهای ویرایشی و گرته برداریهای نادرست
گروه کارشناسان پس از بررسی آثار سینمایی جشنواره چهل و یکم فیلم فجر نتیجه بررسی‌ها پژوهش و گروه را چنین اعلام میکند:
در پاره ای از فیلم‌های امسال بهره‌گیری از عناصر یاد شده اتفاق افتاده که شایسته است در آینده بیش از بیش بازتاب یابد، فیلم “در آغوش درخت” کوشیده فضای شاعرانه بیافریند و فیلم “این پرونده باز است” از آموزه‌های فردوسی و ابوعلی سینا بهره جسته که این امر ستودنی است اما کافی نیست.
گروه کارشناسان دو اثر را به عنوان آثار برگزیده‌ی خویش معرفی می.کند فیلم برگزیده ” هفت بهار نارنج” را به دلیل احترام به ادبیات و زبان فارسی و پدید آوردن فضایی کاملا ایرانی و بهره‌گیری از شعر دیروز و امروز و موسیقی ایرانی و استفاده از ظرائف زبانی مردم کوچه و بازار
و فیلم برتر “غریب” را به علت تاکید بر اقتدار ایران و زدودن گستره‌ی میهن از آلایش دشمنانِ اتحاد و پیوستگی ایران و همچنین بهره‌گیری از گویش‌های محلی ایرانی و بهره‌گیری از شعر فارسی از زبان قهرمان.
پایانبندی زیبای این فیلم با خوانش شعر “وحشی بافقی” توسط سردار شهید بروجردی حسن ختامی ستودنی است دراین اثر حماسی و ارجمند.
پیشنهاد کارشناسان این داوری آن است که فرایند نگارش فیلمنامه‌های سینمایی ایران توسط ارگانها و بخشهای مربوطه از نظر ادبی و نظارت زبانی تقویت شود و فرهنگستان زبان و ادب فارسی، نشست‌هایی مشترک با اهالی سینما برگزار کند و پشتیبانی کارشناسانه‌ی خویش را در ساحت سینما به انجام رساند.
شورای داوران:
*محمد جعفر محمد زاده، آرش شفاعی، یدالله گودرزی، رحمت امینی، شهاب شهرزاد، مصطفی محمودی، عباس نادری*