پرسشهای یک رسانه اصولگرا⇐چرا سايت ثبت سوابق خبرنگاران تغيير كرد؟/چرا ارزيابي آثار اهالي رسانه پولي شده؟
سینماژورنال: از سال 90 تا چند روز گذشته كه سامانه «سمان» اقدام به جمعآوري و ثبت سوابق كاري خبرنگاران ميكرد، با معرفي سامانه جديدي از سوي وزارت ارشاد، تمامي سوابق ثبت شده خبرنگاران در سمان از بين رفت و اهالي رسانه مجبورند از ابتدا شروع به ثبت سوابق فعاليتهاي خود كنند.
به گزارش سینماژورنال و به نقل از گزارشی که روزنامه اصولگرای “جوان” ارائه داده «سمان» قرار بود محلي باشد براي تشخيص خبرنگاران حرفهاي و شاغلان اصلي در حوزه مطبوعات و رسانههاي ديجيتال كه مانع سوءاستفاده افراد غيرمرتبط از عنوان خبرنگار شود. حتي قرار بود از اين طريق مزايايي از جمله وام خبرنگاري و پوشش بيمه براي افرادي كه در رسانهها فعاليت دارند، اما زير چتر حمايت بيمه نيستند، در نظر گرفته شود. اين مزيتها بسياري از خبرنگاران را مجاب كرد تا در اين سايت ثبتنام كنند.
حتي هديه به خبرنگاران كه در دولتهاي قبل نيز مرسوم بود بر اساس ثبتنام در «سمان» پرداخت ميشد و كساني كه در اين سامانه عضو بودند براي دريافت هديه رئيس جمهور وقت به نهاد رياست جمهوري معرفي ميشدند.
بعد از 5 سال سایت جدیدی راه افتاد
حال بعد از پنج سال فعاليت سمان و در حالي كه اين سامانه در بين خبرنگاران شناخته شده بود، معاونت مطبوعاتي ارشاد اخیرا با صدور اطلاعيهاي از آغاز به كار سامانه جديد خبر داد.
در اطلاعيه ارشاد آمده است: با توجه به تدوين دستورالعمل جديد صدور كارت حرفهاي روزنامهنگاري، متقاضيان تسهيلات خبرنگاري ميتوانند ضمن بارگذاري سوابق و آثار خود در سامانه جامع رسانههاي كشور، درخواست خود را پيگيري كنند. از جمله ويژگيهاي نرم افزار جديد – كه به جاي سايت سمان فعال شده است – سهولت بارگذاري، تعاريف دقيقتر حرفهاي، فرايند ارزيابي توسط شوراي غيردولتي و همچنين سرعت و دقت در بررسي آثار خبرنگاران سراسر كشور و انطباق كامل با دستورالعمل صدور كارت حرفهاي روزنامه نگاري است.
اين درحالي است كه گزارشهاي منتشر شده درباره سامانه جديد كه پورتال جامع رسانهاي وزارت ارشاد نام دارد، حكايت از آن دارد كه هيچ كدام از سوابق خبرنگاران به صورت خودكار به اين سامانه انتقال پيدا نكرده و هر فرد بايد از اول شروع به واردكردن مطالب و ثبت سوابق خود كند!
هم اكنون سمان تقريباً تعطيل شده و صرفاً ميشود سوابق قبلي را در آن مشاهده كرد. آن هم براي اينكه خبرنگارها بتوانند سوابق قديمي خود را ببينند. درخواستهاي دريافت كارت خبرنگاري نيز كه از سوي ارشاد صادر ميشود هم غيرفعال شده است. با تدبير ارشاد هم اكنون چند هزار خبرنگار در بلاتكليفي بهسر ميبرند.
هزینه تراشی برای اهالی رسانه؟
اما این همه مشکل نیست. با تغيير سامانه ثبت سوابق خبرنگاران از سايت سمان به سامانه جامع رسانه كشور، علاوه بر دگرگوني گرافيكي در سايت جديد قوانين و مقررات جديدي نيز در سامانه نو در نظر گرفته شده است. از جمله اين تغييرات درخواست واريز وجه جهت بررسي درخواست خبرنگاران جهت دريافت كارت خبرنگاري حرفهاي است كه وزارت ارشاد براي خبرنگاران صادر ميكند.
تا پيش از اين ثبت درخواست صدور كارت خبرنگار حرفهاي هزينهاي براي خبرنگار نداشت و در هر نوبت رسيدگي به درخواستها با صدور كارت براي چندين خبرنگار موافقت ميشد.
نكته جالب اينجا است كه هنوز ميزان وجهي كه قرار است خبرنگاران براي ثبت درخواست پرداخت كنند، مشخص نشده است و صرفاً براي تذكر كه اين خدمت پولي است فعلاً عنوان واريز وجه در سايت ذكر شده است تا در آينده احتمالاً مبلغ مورد نظر از سوي معاونت مطبوعاتي اعلام شود.
احتمال این نیز میرود که اینکار برای تمایز بین خبرنگاران واقعی و افراد غیرخبرنگار است که برای استفاده از مزیت خبرنگاری اقدام به ارسال آثار میکردند، از این نظر میتوان اقدام معاونت مطبوعاتی را عملی حرفهای دانست.
يكي ديگر از تغييرات نيز بحث بيمه خبرنگاران است. بسياري از اهالي صنف رسانه به دليل نداشتن قرارداد كار ثابت با پرداخت حق بيمه به ارشاد و بيمه صندوق هنر خود را بيمه ميكردند، اما در سامانه جديد و براي محاسبه سابقه فعاليت خبرنگاران اعلام شده است كه «صرفاً سوابق بيمهاي رسانهاي به عنوان سابقه بيمه مطبوعاتي مورد پذيرش ميباشد و سوابق ديگر و بيمه صندوق هنر جزو سوابق بيمهاي محسوب نميشود.»
با اين وضعيت سوابق كاري خبرنگاراني كه تا پيش از اين با پرداخت حق بيمه به صندوق هنر بيمه شده بودند از نظر معاونت مطبوعاتي بيارزش محسوب ميشود. اين كار باعث خواهد شد تا خبرنگاران دچار ضرر و زيان شده و عملاً سابقه فعاليت حرفهايشان خارج از پرداخت حق بيمه از طريق قرارداد كار، بيارزش شود. اين رفتارها در حالي صورت ميگيرد كه معاون مطبوعاتي ارشاد بارها از دفاع از حقوق خبرنگاران صحبت كرده است!
در مجموع بايد ديد ادامه روند اقدامات معاونت مطبوعاتي كه قرار است مدافع صنفي خبرنگاران باشد ميتواند به اقدامي مثبت در جهت بهتر شدن شرايط حرفهاي كار خبر و مسائل صنفي خبرنگاران منجر شود يا خير!