علیرغم مخالفت داوران جشنواره و یک کارمند «هنروتجربه» با فضای مجازی⇐علیرضا رییسیان: وقتی ضعف داوری وجود دارد باید هم فضای مجازی به آن بپردازد /علیرضا داوودنژاد: تأثیر این فضا منفی نیست
سینماروزان/جواد محرمی: فراگيرتر شدن جشنواره فيلم فجر در افکار عمومي اتفاقي بود که در دوره سيوپنجم اتفاق افتاد و گفته ميشود که مردم بيش از سالهاي پيش پيگير اخبار و تحليلها درباره فيلمهاي جشنواره بودند، با اين وجود ميتوان اميدوار بود که جشنواره فيلم فجر در سالهاي آتي به سمت مردمي شدن بيشتر برود.
به گزارش سینماروزان و به نقل از «جوان» از جمله عواملي که سببساز اين پديده شد فضاي مجازي و شبکههاي اجتماعي در اين فضا بود. خيليها اين مسئله را مثبت ارزيابي کردهاند، اما عدهاي هم هستند که انگار از طرح فراگير مسائل و اخبار جشنواره فيلم فجر زياد راضي نيستند.
شهر را شلوغ کردند!
هوشنگ گلمکاني، سردبير مجله فيلم و از سیاستگذاران گروه دولتي هنر و تجربه که نزديکي فکري زيادي با آراي مديران سازمان سينمايي دارد، جزو کساني است که تأثير فضاي مجازي بر جشنواره امسال را مثبت نميداند: «دورههاي قبل هم به آراي داوران اعتراضهايي ميشد، منتها آن موقع يک تفاوت مهم با سالهاي اخير داشت؛ نه از تلگرام خبري بود و نه از اينستاگرام. فيسبوک البته بود، اما استفاده از تلگرام و اينستاگرام خيلي آسانتر از فيسبوک است. ملت ما خيلي احساساتي است و اين دو رسانه امکان اين را به آدمهاي احساساتي ميدهد که در لحظه احساس خود را بروز دهند و اين ابراز احساسات، جو ميسازد، شهر شلوغ شده و هياهو برپا ميشود. رسانهها هم نقش مهمي دارند و نيز خود سينماگران که اين هم به رعايت نکردن قواعد بازي مربوط ميشود.»
محمدرضا هنرمند، عضو هيئت داوران بخش سوداي سيمرغ اين دوره از جشنواره فيلم فجر نيز نگاهي منفي به تأثير فضاي مجازي بر فضاي جشنواره امسال دارد. به اعتقاد اين سينماگر «گسترش فضاي مجازي و دسترسي راحت به آن، بيمسئوليتي در قبال نشر اکاذيب و جوسازي و البته جنجالهاي برنامه «هفت» و… از جمله دلايل افزايش هجمهها در اين دوره از جشنواره فيلم فجر بوده است.»
علیرضا رییسیان: نبايد گناهها را گردن فضاي مجازي انداخت
عليرضا رئيسيان، کارگردان سينما درباره تأثير فضاي مجازي بر جشنواره فيلم فجر امسال نظر متفاوتي دارد: «تکنولوژي مقتضيات خاص خود را دارد و به ميل ما عمل نميکند و قرار نيست به طور کامل در خدمت مديران و جريانها باشد. ذات تکنولوژيهاي نوين ارتباطي و فضاي مجازي، اطلاعرساني در کوتاهترين زمان ممکن است و اين اتفاق در جشنواره فجر امسال افتاد. فضاي مجازي، اسمش رويش است، ممکن است همه دادهها که آنجا وجود دارد واقعي نباشد، اما نبايد همه گناهها را گردن اين فضا انداخت.»
خطاهاي داوري جنجال درست کرد
اين فيلمساز معتقد است: درباره موجسازي که در فضاي مجازي ايجاد ميشود احتمالاً يک علت خارجي مخرب وجود دارد که به اين موج دامن ميزند. آنچه امروز در فضاي ديجيتال و تبليغات و ضدتبليغات اتفاق ميافتد به ميل و اشتياق کسي مثبت و منفي نميشود. در فضاي مجازي يک روح جمعي وجود دارد که بيشتر وقتها قابل کنترل نيست.
به اعتقاد اين سينماگر حواشي و جنجالهاي جشنواره فيلم فجر در سال گذشته بسيار کمتر از امسال بود و علت آن بيش از اينکه ريشه در توسعه فضاي مجازي داشته باشد در اشتباهات مديريتي اين دوره است. امسال اتفاقاتي در داوري هم افتاد که فضاي مجازي بر آن سوار شد. روي ضعف داوري امسال همه اتفاقنظر داشتند و تا اين علت نبود امکان نداشت فضاي مجازي واكنش نشان دهد.
هيچ جاي جهان گناهان را گردن فضاي مجازي نمياندازند
او در ادامه توضيح داد: البته فضاهاي جديد هميشه عميق و آگاهيبخش نيست و خيلي اطلاعات در اين فضا در سطح اتفاق ميافتد، ولي در هيچ کجاي جهان هم کسي گناهان را گردن اين فضا نمياندازد، چراکه قرار نيست همه چيز به ميل دستاندرکاران پيش برود.
اين سينماگر درباره مردمي شدن جشنواره فيلم فجر امسال اينگونه اظهارنظر کرد که اين اتفاق تا حدي در اين دوره افتاده است و به نظر ميرسد که بيشتر از قبل ذهن مردم به سينما معطوف شده است و البته برنامه «هفت» هم در ايجاد اين حساسيت مثبت در ميان مردم در کنار فضاي مجازي نقش پررنگي ايفا کرد، هرچند معتقدم در دامن زدن به موضوع دوتابعيتيها قدري زيادهروي کرد، اما در مجموع در اين دوره از جشنواره مردم بيش از گذشته اخبار و تحليلها درباره جشنواره را دنبال ميکردند و به نظرم از اين توجه مردم ميتوان به نفع سينما بهرهبرداري مثبت انجام داد.
علیرضا داوودنژاد: این فضا منفی نیست
عليرضا داوودنژاد از کارگردانهايي که امسال به واسطه فيلم سينمايي «فراري» در جشنواره فيلم فجر بار ديگر نگاهها را به خود جلب کرد نيز درباره تأثير فضاي مجازي بر جنجالهاي اين دوره از جشنواره گفت: فضاي مجازي جايي است که همه چيز در آنجا منعکس ميشود و البته مزايا و معايب خاص خود را دارد. اغلب ممکن است نظرات غيرکارشناسي هم در اين فضا منعکس شود و موج ايجاد کند. برخي مواقع گرايشات هيجاني در اين فضا اتفاق ميافتد، ولي در کل تأثير اين فضا را در جشنواره فجر منفي نميدانم.
در مجموع به نظر ميرسد که فضاي مجازي در مردمي شدن جشنواره فيلم فجر تأثيرگذاري مثبتي داشته است و اينکه عدهاي از برگزارکنندگان و عوامل جشنواره جنجالها و اعتراضات که در رأس آنها مباحث مربوط به داوري بود را به گردن گسترش فضاي مجازي مياندازند، گزاره منطقي به نظر نميرسد و قاعدتاً ميتواند نوعي فرافکني و البته توهم توطئه تلقي شود.