درگذشت ژاله علو؛ بانوی خوشصداوسیما در مرز صد سالگی
سینماروزان/محمد شاکری: ژاله علو بانوی خوشصداوسیمای هنر ایران در ۹۷ سالگی و در آستانه صد سالگی مرحوم شد.
ژاله علو سال متولد ۱۳۰۶ در محله سنگلج و در خانوادهای بود که فرهنگ برایشان اهمیت داشت. پدرش گرچه ارتشی بود ولی ذوق هنری داشت و علاقهمند بود دخترش با ادبیات کشور آشنا شود به همین دلیل از هفت سالگی با شروع مدرسه اشعار حافظ، سعدی و شاهنامه فردوسی برایش میخوانده و او را تشویق میکرد تا با اشعار بزرگان کشور آشنا شود.
او از دانشسرای مقدماتی مستقیما وارد رادیو شد و اعلام برنامه میکرد و در اواخر دهه بیست به طور جدیتری کار خود را در رادیو ادامه داد. اولین نمایش رادیوییاش با پرویز خطیبی بود و بعد از آن با مهدی قاسمی، نصرت الله محتشم، عزیز الله حاتمی هم همکاری کرد. علو سپس در همکاری با محتشم برنامه «داستان شب» را پایهریزی کردند. علو از اولین داستان شب با محتشم کار کرد و پای ثابت نمایش رادیویی شد. با وجود برنامههایی مانند «داستان شب» و نمایشهای رادیویی، کار رادیو رونق گرفت و او نیز این فضای گرم را خانه خود دید و در کارهای رادیویی پرشماری حضور پیدا کرد.
ژاله علو در سال ۱۳۲۷ در «طوفان زندگی» به کارگردانی علی دریابیگی، به ایفای نقش پرداخت. پس از بازی در فیلمهای «زندانی امیر» و «واریته بهاری» وارد عرصه تئاتر شد و نخستین اجرای خود را در سال ۱۳۲۸، در یکی از نمایشهای هنریک استپانیان به نام «ماری مادلن» در تئاتر فردوسی تجربه کرد و سپس فعالیت گستردهای را در این زمینه آغاز کرد.
مدتی بعد به پیشنهاد اسماعیل کوشان، نقش اول فیلم «افسونگر» را با آنکه نقش منفی بود، پذیرفت و ۳ هزار تومان دستمزد گرفت. او تا اواخر دهه سی خورشیدی ایفاگر نقشهای مختلف سینمایی بود اما به تدریج به شمایل مادر در سینمای ایران بدل شد.
ژاله علو فعالیت در دوبله را از سال ۱۳۳۱ در استودیو «پارس فیلم» و با گویندگی بهجای دلکش در فیلم «مادر» کاری از اسماعیل کوشان آغاز کرد و پس از آن در فیلمهای زیادی بهجای ستارگان معروف سینمای جهان حرف زده است. او آغازگر دوبلهٔ کارتون در ایران بود و دوبلهٔ بسیاری از کارتونهای والت دیسنی، مانند «زیبای خفته» و «گربههای اشرافی» به سرپرستی وی انجام شده است.
وی بعد از انقلاب، بازی در تلویزیون را با مجموعهٔ «امیرکبیر» آغاز کرد. آخرین حضور تلویزیونی اش مجموعهٔ «مختارنامه» در نقش مادر مختار بود.
علو همچنین در برخی از برنامههای موسیقایی تلویزیون نظیر “دلنوازان” به دکلمه اشعار پرداخته است و همچنین در آلبوم “دختر گلفروش” ساخته حسن کسائی، با صدای علی جهاندار و تنبک محمود رفیعیان اشعاری را دکلمه کرد.
علو در طول سالهای فعالیت خود در مجموعههای تلویزیونی و فیلمهای گوناگونی به ایفای نقش پرداخت. مجموعههای “گرگها”، “وزیر مختار”، “روزی روزگاری”، “تفنگ سرپر”، “روشن تر از خاموشی” ، “این خانه دور است”، “باغ گیلاس”، و فیلمهای “پری”، “آدم برفی”، “مسافر ری”، “مهمان مامان” و “مجبوریم” ازجمله تجربیات بازیگری او بودند.
ژاله علو دو بار ازدواج کرد؛ یک بار با نصرت الله محتشم کارگردان و سپس با ایرج رزمجو شاعر و ترانه سرا. او از ازدواج خود با رزمجو فرزندی به نام شاهرخ دارد که باستانشناس است.