“خورشید آن ماه”؛ انباشتهای از نشانههای فرهنگ بلوچستان
سینماروزان/مهرداد شهبازی: ایوان ربط میزبان اکران نخستین ساخته سینمایی ستاره اسکندری شد.
نخستین رویداد اکرانِ ایوان، با فیلم سینمایی «خورشیدِ آن ماه» به کارگردانی ستاره اسکندری، تهیه کنندگی منوچهر محمدی و با حضور مسعود امینیتیرانی (مدیر فیلمبرداری)، نکیسا نوری (بازیگر)، سحر عصرآزاد (منتقد) و ستاره اسکندری (کارگردان) این هفته در سالن کیفکوک ایوان ربط برگزار شد.
«خورشید آن ماه»، نخستین ساخته سینمایی ستاره اسکندری است که علاوهبر شرکت در برخی جشنوارهها، در شصتمین دوره جشنواره فیلم آسیا – پاسیفیک که با سازماندهی اتحادیه تهیهکنندگان سینمای آسیا و اقیانوسیه از ۹ تا ۱۱ آذرماه ۱۴۰۲ در ماکائو برگزار شد نیز به نمایش درآمد و نازنین فراهانی موفق شد جایزه بهترین بازیگر زن را برای نقشآفرینی در این فیلم از آن خود کند.
از دیگر بازیگران این فیلم میتوان به پژمان بازغی، امیرحسین هاشمی، بنفشه صمدی، روژین صدرزاده، صادق سهرابی، مهتاب جامی، نکیسا نوری، صادق بلوچی، روژناک شیرانی، مریم بوبانی و پهلوان اسحاق بلوچنسب اشاره کرد.
ستاره اسکندری نخستین فیلم بلند سینمایی خود را با حمایت منطقه آزاد چابهار و سیستان و بلوچستان در چشماندازهای طبیعی و زیبا، با موسیقی مفرح ساخته و در قالب یک داستان عاشقانه، تصویری صادقانه از سنتها و آداب قوم بلوچ را به تماشاگران ارائه میدهد.
اکران این فیلم برای اولین بار از چهارشنبه 22 آذرماه در سینماهای سراسر کشور آغاز شد و در تاریخ شنبه 16 دیماه، همزمان با اکران در سینماها، در ایوان ربط به نمایش درآمد.
مسعود امینیتیرانی، از تجربه فیلمبرداری در این اثر بهعنوان یکی از بزرگترین شانسهای خود یاد کرد و گفت: در «خورشید آن ماه» بهعنوان مدیرفیلمبرداری، میتوانستم در راستای اهداف فیلم، با درنظر گرفتن جغرافیای منطقه، آزادانه ایدهپردازی کنم و در نهایت خروجی آن، جز کارهایی است که به آن افتخار میکنم.
سحر عصرآزاد، منتقد حاضر در رویداد، در ادامه صحبتهای مسعود امینیتیرانی افزود: تم رنگی و مدل فیلمبرداری اثرگذاری فیلم را دو چندان کرده و شاهد صحنههای جادویی در عین واقعی بودن داستان هستیم. هر پلان به یک نقاشی و شعر شبیه است و گرما و صمیمیت را بهخوبی به مخاطب منتقل میکند.
نکیسا نوری، بازی در نقشی که تفاوت سنی زیادی با او داشت را چالش برانگیز معرفی کرد و با اشاره به چالش زبان بلوچی گفت: اعتماد و راهنماییهای ستاره اسکندری، باعث شد بتوانم در اولین تجربه سینمایی خود، شخصیتی با 20سال تفاوت سنی را به خوبی در خودم پرورش دهم. یادگیری زبان بلوچی و تجربه حضور در این منطقه نیز موجب شد نگاهم به این جغرافیا و فرهنگ آن تغییر کند.
نوری افزود: «خورشید آن ماه» قطعاً بهعنوان درخشانترین نقطه در کارنامه هنری من باقی خواهد ماند.
سحر عصرآزاد از «خورشید آن ماه» بهعنوان اولین فیلم با زبان بلوچی در تاریخ سینمای ایران یاد کرد و گفت: برخی فیلمهایی که پیش از خورشید آن ماه ساخته شدهبودند، تصویر وارونهای از چابهار را به نمایش گذاشته بودند که ستاره اسکندری بهخوبی برای اصلاح و نمایش تصویر واقعی چابهار و فرهنگ بلوچی، کوشید و انتقاد خود را نسبت به سنتها و باورهای اشتباه و فرهنگی که زنان را در برابر هم میشوراند و مردانی که میتوانند تبدیل به خونریزانی متحرک شوند، با نمایش تصویر خدشهدار و آسیبدیده زن در جوامع کوچک، ابراز کرد.
ستاره اسکندری گفت: بهشدت مخالف نقد همراه با تخریب هستم. یک قوم میتواند ابعاد مختلف داشته باشد و در عین زیبایی، سنتهای اشتباه هم داشته باشد و نقطه قوت خورشید آن ماه این است که با وجود نمایش سنتهای اشتباه، به تصویر زیباییهای آن قوم نیز پرداخته است. خورشید آن ماه، انباشته از نشانههای فرهنگ بلوچستان است. زبان، پوشش، غذا، موسیقی.
اسکندری با اشاره به اکران فیلم در چابهار گفت: با وجود اکرانسوزی و عدم توجه به سینمای آزاد، تمام تلاش خود را برای اکران در سراسر کشور نمودم؛ پس از اکران فیلم در چابهار، تماشاگران گریستند و صحبتهایی با موضوع اصلاح سنتهای اشتباه با مردان و زنان بلوچی صورت گرفت و احساس کردم بهعنوان یک فیلمساز و مسئول اجتماعی، دین خود را به مردم بلوچ ادا کردم و توانستم نگاه برخی مردان مقید و سنتی را در این موضوع بهخصوص تغییر دهم.
در انتها، تماشاگران و عوامل فیلم، به پرسش و پاسخ نشستند؛ یکی از مباحثی که در این گفتوگو به آن پرداخته شد، عدم توجه به سایر چالشها و سختیهایی بود که مردم بلوچستان با آن دستوپنجه نرم میکنند.
ستاره اسکندری در پایان، از «خورشید آن ماه» بهعنوان ادای دین خود به مردم بلوچ یاد کرد و افزود: امیدوارم این اثر، شروعی باشد برای توجه بیشتر اهالی فرهنگ و هنر به این مناطق و فرهنگها.