سینماژورنال: “گفتگو با سایه” ساخته خسرو سینایی یکی از معدود آثار سینمای ایران درباره صادق هدایت است؛ اثری که البته به هنگام ساخت در دهه هشتاد چنان که باید مورد توجه قرار نگرفت.
به گزارش سینماژورنال یکی از دلایل این بی توجهی شایعاتی بود که درباره هدف خسرو سینایی از ساخت این فیلم طرح شده بود و از جمله آنها نیت مالی برای ساخت اثری در جهت زیر سوال بردن شخصیت هدایت.
خسرو سینایی در نشستی که به بهانه نمایش این فیلم اخیرا در خانه هنرمندان انجام شده، با گلایه از اتهاماتی در این باره که او پول گرفته تا با ساخت این فیلم هدایت را تخریب کند از این گفت که صادق هدایت شخصیتی بوده که روی عکس رضاشاه شاخ کشیده بود و برای همین خانواده اش از ترس عواقب این رفتار او را روانه هندوستان کردند.
حرف زدن در مورد هدایت با ضجه و ناله، نگاهی توهین آمیز به او محسوب میشود
سینایی در این نشست گفت: حرف زدن در مورد هدایت با ضجه و ناله، نگاهی توهین آمیز به او محسوب میشود. صادق هدایت انسانی متفکر، هنرمند و احساسی بود و نباید از این نویسنده بزرگ تصویری درهم شکسته ارائه دهیم.
وی ادامه داد: در فرهنگ ما از تراژدی و مظلوم واقع شدن، قهرمان میسازند. به زور مظلوم میسازیم تا او را به بت تبدیل کنیم. هدایت کسی بود که روی عکس رضاشاه شاخ کشیده بود و خانواده از ترس او را به هند فرستادند.
عدهای گفتند سینایی پول گرفته تا هدایت را تخریب کند
کارگردان “عروس آتش” خاطرنشان ساخت: در این فیلم قصد نداشتیم بت سازی یا بت شکنی کنیم. همین امر باعث شد متاسفانه عدهای بگویند سینایی پول گرفته تا هدایت را تخریب کند. افرادی صاحب نام با این حرفها، بحث فرهنگی را سخیف میکنند.
سینایی همچنین در مورد ساختار فیلم و نزدیک شدن به سینمای اکسپرسیونیستی گفت: تلاش ما این بود که به فضای اکسپرسیونیستی نزدیک شویم و علی لقمانی نیز در این راه تلاش زیادی به خرج داد. فضای فیلم مستند-داستانی بسیار به فیلم داستانی شبیه میشود و فضاسازی در آن اهمیت زیادی پیدا می کند؛ فضاسازی ست که میتواند حس را به بیننده منتقل کند، ضمن اینکه اثر هنری ساختاری مجتمع دارد و همه عناصر آن در کنار هم روی بیننده تاثیر می گذارد.
پس از ده سال کماکان درباره فیلم سکوت شده
وی تأکید کرد: توقع داشتم با ساخت این فیلم، گفتمانی بین اهل فرهنگ ایجاد شود ولی متاسفانه پس از ده سال از ساخت فیلم کماکان در مورد آن سکوت شده و اسمی از آن به میان نمیآید. مساله، ایجاد گفتمانی فرهنگی است که برای نسلهای آینده روشنگر باشد. «گفتگو با سایه» را برای تدریس در دانشکده ادبیات تفلیس استفاده میکنند، اما در اینجا با بایکوت و سکوت مواجه شده است.
اگر آن عشق در زندگی هدایت باقی می ماند شاید دست به خودکشی نمی زد
خسرو سینایی همچنین درباره این طرز تلقی فیلم که عشق به «ترز» باعث خودکشی هدایت شده اظهار داشت: برای من «ترز» نماد عشقی بود که اگر در زندگی هدایت باقی میماند، شاید در آن روز دست به خودکشی نمیزد. می پذیرم که این مساله صرفا یکی از بسیار عواملی بود که در نهایت به خودکشی هدایت منجر شد.