فیلم “اسفند”(دانش اقباشاوی/جلیل شعبانی): مطلوبِ عینی!/بهترین گزینه برای سیمرغهای بازیگری و کارگردانی
سینماروزان/محمد شاکری:
+ورودیه استاندارد و دلخراش از عین میدان جنگ بی شعار و با مرور تجربیات عینی شاهدان.
+قابل باور بودن و خلق درست شخصیت های ملموس و قابل اعتنا با بازیگران عمدتا بومی جنوبی، بسیار کمک کرده به روانی فیلمی درباره یک فرمانده اصیل جنوبی.
+ساختار ساده ، منسجم و حرفه ای به دور از هر نوع تصنع.
+ارائه شمایلی درست از یک فرمانده با تمام نقاط ضعف و قوت. ارائه تصویری درست از یک فرمانده خوزستانی عرب زبان در زمان جنگ در فضای پر از سوءظن اطرافش که شائبه خیانت به نفع طرف عراقی را بارها و بارها در فضای ملتهب آن دوران انعکاس داد.
+استفاده از رضا مسعودی در نقش علی هاشمی. مسعودی که سابقه دستیاری دارد چون خودش جنوبی بوده خیلی درست لهجه را خلق کرده و بازی بدون شوآفی ارائه داده که در هیاهوی ارگانیهای سلبریتیزده، راه تازه ای را باز میکند برای پرتره سازی فرماندهان جنگ. اگر سیمرغ نگیرد باید تعجب کرد.
+حضور دانش اقباشاوی در مرکزیت کار به عنوان یک نیروی فنسالار که دستیاری در پروژه های عظیم مثل “دوئل” و “رستاخیز” را تجربه کرده و شکل گیری یک
تیم تولید مجرب باعث شده بدون کیو کیو بنگ بنگ و انفجارهای پی در پی و بدون لرزاندان مداوم دوربین یک سلسله نماهای جذاب مناسب پرده عریض ببینیم. اقباشاوی خودش هم جنوبی بوده و با عِرق، قهرمانی جنوبی را چنان که هست و بی شعار، ارائه کرده.
+خیام وقار که در فیلم “صیاد” نقش رحیم صفوی را بازی کرده بود، اینجا در نقش محسن رضایی ظاهر شده و با اینکه شباهت اولیه با آقا محسن ندارد اما گریم خوبی رویش نشسته و عقبه تئاتری بازی شده به جای ادابازی، شخصيت خلق کند.
+داستان سرراست، بازی های بهاندازه و باورپذیر و ریتم مناسب.
+توجه واقعگرایانه به وحدت ملی در بین اقوام ایرانی و نقش آنها در سالهای دفاع.
+ارائه تعریف صحیح از طرف دوم جنگ که بعثی ها بودند و نه مردم مظلوم و تحت ستم عراق. پناهنده شدن مردم عراق به ایران و همکاری آنها با رزمندگان اسلام در این چارچوب میگنجد.
+نام علی قائم مقامی بعنوان مشاور تولید در تیتراژ به چشم میخورد.
+توجه به نوآوری ها، ابداعات و ابتکارات نیروهای ایرانی در دفاع مقدس آن هم در وضعیتی که تحریم تسلیحاتی شدیدی بر یک طرف جنگ اعمال میشد و برخلاف بعثیها که به شیر فلکه نفت ارتجاع منطقه متصل بودند، این طرف محدودیت بودجه هم داشت ولی با همت جوانان نخبهای-که این سالها گرفتار هجرت شده اند- با سوار کردن ادوات جنگی روی قایق های خرد و درشت، رکبی بزرگ به بعثیها زدند.
+ بدون لکنت و بدون شعار، نشانه شناسی های انقلاب و تعلق خاطر فرماندهان جنگ به امام را نشان میدهد. عزاداری جنوبی در سوگ دوستان شهید ، تصویر امام در پایان بندی فیلم ، فتوای امام در دستان هاشمی مبنی بر حرام بودن کشتار جمعی و … همه یک جلوه واقعی از رزمندگان ساخته است.
-پایان؟
جایگزینی تصویر امام به جای صدام بعد از فتح جزیره مجنون، خوشسلیقگی نیست. امام آمد که هر نوع بت پرستی از میان برداشته شود و آن سکانس نهایی را میشد با نهایتا قرار دادن یک جلد قرآن روی میز تمام کرد.
–پیش بینی؟
–در بسیاری از رشته ها باید کاندید شود؛ از کارگردانی تا بازیگری رضا مسعودی و طراح صحنه داریوش پیرو و فیلمبرداری سعید براتی.